Ağız ülseri veya aft olarak adlandırılan ağız yarası, tıbben nedeni tam olarak bilinmeyen doku bozukluğudur. Ortası beyaz, sarı veya gri renk olan yaralar, uçuk ile karıştırlmamalıdır. Bu yaralar mutlaka ağız içinde olur ve dudakta, yanakta, dilde, diş etinde veya damakta çıkar. Çoğu zaman aynı anda 2–3 yara görülür.


  Ağız YarasıAğız yaraları çoğunlukla kadınlarda görülmekle beraber, çocuk yaştan itibaren herkeste görülebilmektedir.Bir haftayla 10 gün arasında iyileşir.Yaranın tekrar çıkıp çıkmayacağı kişiye göre değişir. Nedeni tam olarak bilinmese de aft üzerinde etkili olduğu sanılan çeşitli sebepler bulunmaktadır. Bu yaraları tetikleyen, diş macunu, yiyecekler gibi birçok faktörler vardır. Ağız yarası bulaşıcı değildir.Ağız yarasının bazı nedenleri:Fiziksel TravmaYanağı ısırmak, aşırı sıcak yiyecek veya içecekler, sivri cisim nedeniyle ağız içi tahrişi veya protez dişler ağız içinde yara oluşumuna neden olabilen fiziksel travmalardan bazılarıdır.YiyeceklerAsitli yiyecek ve içecekler ağız yaralarını tetikleyebilir. Asitli içeceklerden kola, gazoz gibi içecekler olduğu gibi, portakal suyuda, hassas ağız dokusuna sahip kişilerde en çok şikayet olan içeceklerin başında gelir. Turunçgillerin asit oranı yüksektir. Asit oranı yüksek meyvelerle beraber, sirke, sirkeli soslar, tuzlu, baharatlı, acılı yiyecekler, turşu, çerez ve bir çok kimyasal madde içeren gıdalar ağızda aft oluşmasına neden olabiliyor. Ağızda aft oluşumundan bir iki gün önce ne yediğinizi gözden geçirerek, neyin sebep olduğuna dair bir ipucu yakalayabilirsiniz.AlerjiAlerjilerin % 90′ı süt, fıstık, fındık, soya, balık, buğday, kabuklu deniz ürünleri ile alakalı olarak alerji türlerini tetiklediği görülmektedir. İnek sütü proteinleri, çikolata, tarçın, ceviz, badem, domates, incir, limon ve çilek ağız içinde aft çıkmasında katkısının olduğu belirtilir. Histamin salgılanması sonucu ağızda hücre ve dokular zarar görebilir ve alerjik semptomlardan biri olarak, ağız yaraları ortaya çıkabilir.Sigarayı Bırakmak veya  Sigara İçmekSigara içmenin zararını hemen hemen herkes bilmekte,fakat sigarayı birden bire sigara bırakmanın zararının olduğunu öğrenmek şaşırtıcı gelebilir. Tabi bu zarar geçici bir durumdur. Sigara bırakıldıktan sonra vücuttaki kimyasallar değiştiği için, bu durum ağız yaralarını tetikleyebilir. Ne olursa olsun en kısa sürede sigarayı bırakmanın faydasının yanında, kısa süreli geçici ağız yarası sigarayı bırakmanıza mani olmamalıdır. Tütün, alkol ve çeşitli kimyasallar da ağız yaralarını tetikleyebileceği unutulmamalıdır.Bazı Diş Macunlarıİçinde ‘sodyum loril sülfat’ (SLS) bulunan diş macunu veya gargara tarzı ağız hijyen ürünleri aftı tetiklediği tesbit edilmiştir. Bunun sebebi ise SLS’nin ağız dokularındaki koruyucu tabakayı kurutması ve alttaki dokunun yaralara karşı daha savunmasız duruma gelmesi şeklinde açıklanabilir.Vitamin veya Demir EksikliğiDemir ve vitamin eksikliği, B3, B9 (folik asit) ve B12 vitaminlerinin eksikliği ağızdaki yaraların tetikleyebiliyor. Bu vitaminler, cilt sağlığını ve sinir sistemini desteklemek, hormon ve kan hücresi üretmekle görevlidir, bunların olmadığı durumlarda ağız yaraları görülebilir.Hormonal DengesizliklerHormonal dengesizliklerde, vücud tepkisi ağız yarası olarak sonuçlanabilir. Genellikle ergenlik döneminde olan genç kızlarda veya kadınlardaki adet döneminde, ağız yarasının çıkması sık rastlanılan bir durumdur.StresÇoğu fiziksel şikayetin başında stresi görmek mümkün, aftlar da bu şikayetler arasına girebilmektedir.Günlük hayatta yaşanan stresli durumlara, vücudumuz fiziksel olarak tepki vermekte gecikmiyor. Kadınların regl dönemlerinde hormonal değişikliklerle birlikte, gerginlik de aftlara davetiye çıkarabilir.GenetikAraştırmalarda afttan şikayetçi olanların % 35′nin ailelerinde en az bir kişinin daha afttan şikayetçi olduğu ortaya çıkmıştır. Tek yumurta ikizlerinin % 90′ında, her iki kardeşte de aft çıktığı görülmüştür. Ailesinde aft görülen kişilerde aft oluştuğunda, bu rahatsızlığı daha erken yaşlarda ve daha ağır olarak geçirdikleri ortaya çıkmıştır.Çölyak HastalığıÇölyak hastalığı, vücudun buğday, çavdar ve arpada bulunan glüten proteine tahammülsüzlüğü anlamına gelmektedir. Buda ince bağırsakta iltihaplanmayla kendini gösterir. Çölyak hastalığının diğer bir belirtisi de ağız yaralarıdır.Chron Hastalığıİltihabi bir bağırsak hastalığı olan Chron hastalığı, bağırsakta iltihaplanmaya yol açan ve midede ve ağızda yaralara sebep olabilen bir rahatsızlıktır.Bağışıklık YetmezliğiHIV ya da lupus gibi vücudun bağışıklık sistemine saldıran bu tip bağışıklık hastalığı, ağız yaralarına yol açabilir.Doktora ne zaman baş vurulmalı?İlk kez ağzınızda aft çıktığında.1 santimden daha büyük aft oluştuğunda.Daha önce olduğundan daha fazla sayıda aft çıktığında.Daha sık aft çıkmaya başladığında.Aftlarlabirlikte eklem ağrısı, ateş, ishal ve vücutta lekeler görüldüğünde.