Yüzyıllardır raflarımızdan eksik etmediğimiz tarçının faydaları saymakla bitmiyor
Yemeklerde baharat ve çeşitli hastalıkların tedavisinde
doğal bir ilaç olarak yüzyıllardır kullanılan tarçın, aynı adlı ağacın
kabuğundan elde edilir. Çin (Cassia) ve Seylan olarak 2 farklı tarçın türü
vardır. Bu iki tarçın çeşidi tat ve görünüm olarak birbirine benzer ancak
Seylan tarçını biraz daha tatlıdır, daha zor bulunur ve kan şekerini düşürmede
Çin tarçınına göre daha etkili olduğu söylenmektedir. Tarçının faydaları
arasında besin lifi bakımından zengin olduğu için sindirimi kolaylaştırması ve
kan şekeri dengesini koruması ilk sıralarda gösterilmekle birlikte, alternatif
tıpta daha pek çok farklı kullanım alanına sahiptir. Faydalarından bazıları
bilimsel araştırmalarla desteklenirken bazıları sadece nesilden nesile
aktarılan bilgilerden ibarettir.
Tarçının
Sağlığa Faydaları
Tarçın ağacı kabuğunun sağlığa faydaları ve alternatif tıpta
bu kadar yaygın kullanılmasının nedeni içerdiği sinamaldehid, sinnamil asetat
ve sinnamil alkol adlı bileşenlerdir.
Fiziksel yaralanmalarda kanın pıhtılaşmasını sağlayarak
kanamayı durduran trombositler bazı durumlarda herhangi bir yaralanma
olmamasına karşın damar içinde birikerek damar tıkanıklığına yol açabilir.
Tarçının bu tehlikeli pıhtılaşma üzerine etkisi hakkında çok sayıda bilimsel araştırma
bulunmaktadır. Tarçında bulunan “sinamaldehid” (sinamik aldehit olarak da
adlandırılır) istenmeyen pıhtılaşmaları önlemektedir. Tarçının bu özelliği aynı
zamanda iltihap önleyici olarak kullanılmasını sağlamaktadır.
Tarçın yağı geleneksel olarak doğal bir mikrop
önleyici/temizleyici olarak kullanılmaktadır. Bu özelliği laboratuvar
testleriyle de kanıtlanmıştır. Bakteri ve mantar hastalıklarının yayılmasını
önler. Aynı zamanda gıda sektöründe, gıdalarda bakteri üretimini önlemek ve raf
ömrünü uzatmak için kullanılmaktadır.
Bilimsel bir araştırmada, 40 gün boyunca her gün 1-6 gram
arası tarçın tüketen gönüllülerin kolesterol seviyelerinde %18, kan şekeri
seviyelerinde ise %24 düşme olduğu belirlenmiş. 2012 yılında, tarçının kan
şekerini düşürmeye etkisi üzerine o güne kadar yapılan tüm çalışmaların gözden
geçirilmesi sonucunda tarçın ve tarçın takviyelerinin glisemik kontrole
yardımcı olduğunu sonucu elde edilmiş. Bu alanda halen araştırmalar yapılmakla
birlikte tarçının kan şekerini düşürdüğü ve insülini arttırdığı bilimsel olarak
kabul görmektedir.
ABD’de bulunan Wheeling Jesuit Üniversitesi tarafından
yapılan bir araştırmaya göre tarçın kokusunun hafızayı geliştirdiği ve bilişsel
fonksiyonu arttırdığı belirlenmiş. 2009 yılında “Journal of Alzheimer’s
Disease” adlı bilimsel dergide yayınlanan bir diğer makaleye göre ise, tarçın
özü Alzheimer hastalarında görülen “tau proteinlerinin kümelenmesini” önlüyor
ve hastalığı gelişimini yavaşlatıyor. Tarçının hafızayı güçlendirmedeki etkisi
üzerine daha çok araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır ancak bu konuda yapılan
çalışmalar ümit vermektedir.
Günde 1-2 gram tarçın tüketmenin, metabolizmanın yağı ve
şekeri işlemesini düzenlediği için “teorik” olarak kötü kolesterolü de
düşürdüğü kabul edilmektedir. Uzmanlar yemeklere şeker ve tuz eklemek yerine
tarçın kullanmanın, özellikle yüksek kolesterol şikayeti olanlar için iyi bir
seçenek olduğunu belirtiyorlar.
Tarçının
faydalarını özetlemek istersek:
Tip 2 diyabet hastalarında insülin üretimini arttırarak kan
şekerini düşürür.
Tarçın yağı mantara karşı kullanılmaktadır.
Kanın pıhtılaşmasını önleyici özelliği vardır.
Uzun süre tüketilmeyecek yemeklere biraz tarçın serpmek
ürünlerin raf ömrünü uzatır.
Tarçın kokusu hafızayı güçlendirir.
Strese bağlı baş ağrısı ve migrene iyi gelir.
Kan şekerini dengeleyerek kilo vermeye yardımcı olur.
Tarçın yağı kokuya neden olan bakterileri öldürür.
Serbest radikallerle savaşarak kanserli hücre oluşumunu
yavaşlatır.
Tarçın çayı veya tarçın yağıyla masaj yapmak artrit ve
osteoporoza bağlı ağrıları hafifletir.
Tarçın yağı taşıyıcı yağlarla (badem yağı, zeytinyağı, badem
yağı…) karıştırılarak masaj yapıldığında kas ağrılarını alır.
Tarçın çayı “huzursuz bağırsak sendromu” olarak adlandırılan
sindirim sistemi rahatsızlığına iyi gelir.
Taçrın çayı antibakteriyel özelliği ile ağız hijeni
sağlayarak diş çürüklerini geciktirir ve dişeti sağlığını korur.
Tarçın yağı etkili bir sinek savardır. Mutfakta karıncalara
karşı kullanılabilir.
Tarçın yağı boğaz ağrısına ve kuru öksürüğe iyi gelir.
Kan dolaşımını arttırır.
Yüksek manganez içeriğiyle adet öncesi sendorumuna ve adet
kramplarına iyi gelir.
Tarçın
Nasıl Kullanılır?
Tarçını toz ve kabuk şeklinde taze olarak tüketebilir.
Tarçını yemeklerinizde kullanmak istiyorsanız, şeker veya tuzun yerine toz
tarçın kullanabilirsiniz. Grip ve nezle gibi salgın hastalıkların yaygın olarak
görüldüğü kış aylarında vücudu enfeksiyonlara karşı korumak için tarçın çayı
içebilirsiniz. Tarçın çayı aynı zamanda ağır bir yemek sonrası yaşanan
hazımsızlık ve reflü belirtilerini hafifletmek içinde önerilmektedir. Tarçının
hafızayı güçlendirme etkisinden faydalanmak için önerilenler ise, tarçınlı
sakız çiğnemek ve tarçın koklamaktır.
Tarçının
Yan Etkileri
Tarçın “tüketilmesi güvenli” baharatlar arasında yer
almaktadır. Ancak diğer baharat ve bitkilerde olduğu gibi aşırı tüketiminin
bazı yan etkileri olabilir. Yüksek kan şekeri için düzenli olarak ilaç
kullanıyorsanız, tarçın ilacın etkisini arttırarak kan şekerinin normal
değerlerin altına düşmesine yol açabilir. Tarçın çayı ve tarçın takviyelerinin
gebelik ve emzirme dönemlerindeki etkisi henüz bilinmediği için bu gibi hassas
dönemlerde herhangi bir baharatı veya bitkisel ürünü düzenli olarak tüketmeye
başlamadan önce doktora danışmanız en güvenli yol olacaktır.
Özellikle Çin tarçını içinde bulunan bileşenlerin bazı
kişilerde karaciğeri zorladığı yönünde araştırma sonuçları bulunmaktadır. Bu
nedenle karaciğer rahatsızlığı olanların düzenli olarak tarçın tüketmeye
başlamadan önce doktora danışmaları önerilmektedir. Kan şekeri seviyesini
etkilediği için ameliyat sırasında ve sonrasında şekerin dengelenmesini
zorlaştırır. Uzmanlar bu durumdan kaçınmak için cerrahi bir operasyondan 2
hafta önce tarçın tüketiminin bırakılmasını tavsiye etmektedir. Tarçın yağını
taşıyıcı yağlarla inceltmeden direkt olarak cilt üzerinde kullanmak kaşıntıya
ve kızarıklığa neden olabilir.
10 Ocak 2016 20:33