Çocuğunuzun psikolojik desteğe ihtiyacı olduğunu gösteren işaretler


  Çocuklar çoğu zaman, kendi
duygularını nasıl ifade etmeye başlayacaklarını bilemezler. Çocuklar doğal
olarak duygularını mümkün olduğunca en iyi şekilde saklamaya meyillidirler.
Aileleri için ilave bir strese sebep olmak istemezler. Ayrıca çocukların endişelerinin
olması ve bazı zamanlarda üzgün hissetmeleri de doğaldır. Günümüzde çocuklar
birçok stres etkeniyle yüzleşiyor ve her gün cidden harika olma, düdüklü
tencere gibi olma ve bunların ortasında bir yerde durma potansiyeline sahipler.

İşin
aslı, her endişe duyanda kaygı bozukluğu
yoktur ve her üzüntü krizi, klinik depresyona yol açmaz. Çocuklar duygusal değişimleri ve
mücadeleyi tecrübe ederler. Bu
büyümenin bir parçasıdır. Bu mücadelenin ortalama çocuk
davranışlarından saptığını anlayıp profesyonel bir müdahalede bulunmak
önemlidir.

Endişe
ve depresif bozukluklar ufak çocuklarda yükselişe geçmiş durumda. ABD Ulusal
Akıl Sağlığı Enstitüsüne göre, kaygı bozuklukları her 8 çocuktan 1’inde
görülmektedir. Eğer çocukluk kaygı bozukluğu, tedavisiz bırakılırsa, çocuklarda
okul performansında zayıflık, arkadaş edinme ve arkadaşlıkları sürdürmekte
güçlükler ve hatta madde bağımlılığı riski artar.

Ne zaman yardım alacağınızı
bilmeniz önemlidir.

Çocuğunuzu en iyi kendiniz tanırsınız, dolayısıyla bazı şeylerin
yolunda olmadığını hissederseniz, hislerinize güvenin.
Pediatristiniz ya da aile hekiminiz size çocuk ve ergen psikoterapisti
önerebilir. Eğer aşağıdaki işaretlerden herhangi birini fark ederseniz, mümkün
olan en kısa sürede doktorunuzla iletişime geçin:

1.Ev dışındaki durumlar

Çocuklar
zihinsel sağlıkları konusunda mücadele içindeyse, problemler birden fazla
yerden çıkabilir. Evde, okulda, oyun alanlarında ve hatta arkadaşlarıylayken
davranışlarında değişiklikler fark edebilirsiniz.

2.Sosyal izolasyon

Eğer
çocuğunuz aniden arkadaşlarından kendini geri çekerse (oyun günlerini ve
birlikte yemekleri reddetme/evde yalnız kalma isteği), dikkatle yakından
izleyin. Sosyal izolasyon depresyonun ve/veya kaygının göstergesi olabilir.

3.Normal günlük aktivitelerde değişimler

Bütün
çocukların büyüme atakları ile uyku ve yemeklerinin zaman zaman birkaç
günlüğüne normale göre azalması ya da artması görülebilir. Fakat yemek ve uyku
alışkanlıklarında 2 haftadan uzun süren büyük değişiklikler fark edersiniz, bu
durumu doktorunuz ile kontrol etmenizi öneririz.

Ayrıca
kabus görmesi, uyumakta ve/veya uyanık durmakta zorluk çekme sıklıklarını da
not etmelisiniz. Sizi iki kez düşünmeye iten davranışlarındaki değişiklikler,
bir şeyler olduğu anlamına gelebilir.

4.Aşırı ağlama ve kaygı

Çocukların
bazı zamanlarda kaygı duymaları çok normaldir. Onlar büyüdükçe, gerçek dünya
kaygıları (araba kazaları ve doğal afetler) kafalarında daha çok yer eder.
Bunda sorun yok. Empati ve güven verme bu küçük kaygıcılar için büyük bir
destektir. Eğer aşırı korku ve kaygı (her şeye karşı endişe duymak gibi)
çocuğunuzu okula gitmekten, dışarı çıkmaktan, genel günlük aktivitelerinden
(spor, oyun, vs) alıkoyuyorsa ve sıklıkla gününü etkilemeye başladıysa,
profesyonel destek için araştırma yapabilirsiniz.

5.Kendine zarar vermek

Psikolojik
sorunu olan yetişkinler kendine zarar vermeyi düşünmeye (kesmek, intihara
teşebbüs gibi) meyillidir, fakat gerçek şu ki küçük çocuklar bu kategoriye
dahil olan farklı davranışlar sergilerler. Saç çekmek, tırnaklarını veya başka
sivri objeleri derisine batırmak, kafasını tekrar tekrar sert bir yerlere
vurmak izlemeniz gereken davranışlardan birkaçıdır. Yine, çocuğunuzu en iyi siz
tanırsınız. Eğer bir davranış tekrarlıyorsa, iki haftadan uzun sürdüyse ve
kendine zarar vermesi normal hale geldiyse bir profesyonel yardım alın.

6.Ölüm hakkında çok fazla konuşmak ve düşünmek

Çocukların
ölümü düşünmeleri ve hakkında konuşmaları çok normaldir (ölünce ne oluyor?),
özellikle de bir kayıp yaşadılarsa. Ölüm olayını ve öldükten sonra bedene ne
olduğu konularını çözümlemeleri çok zordur.

Eğer
çocuğunuz bir kez bile (bir kez bile olsa) kendini öldürmek gibi bir düşünce ya
da aksiyon belirttiyse (ölmek istediğini söylemesi, plan yapması, veda mektubu
yazmak gibi), bir uzmandan değerlendirme isteyin. Çocuğunuzu utandırmayın veya
onu böyle şeyler söylememesi için yönlendirmeyin. Destek ve koşulsuz sevgi
sağlayın.  Ama mutlaka yardım alın.

7.Gerileyen davranış (regresyon)

Sıklıkla,
gerileyen davranış, çocuğunuzun duygusal desteğe ihtiyacı olduğuna dair ilk
işarettir. Yatak ıslatma (geceleri için tuvalet eğitimi tamamlanmış olmasına
rağmen), ilgi isteyen davranışları, ayrılma sorunları (okula gitmek istememe
problemi gibi) ve sık (yoğun) sinirlenmeler yardım almanız için belirtilerden
sayılabilir.

Eğer
çocuğunuz için endişeleniyorsanız, bir değerlendirme yapmaktan zarar gelmez,
fakat uzun süre beklemek bazen zarar getirebilir.  Çocuklarınız mücadele içindeyse
içgüdülerinize güvenin.

Not: Bu makale bir uzman doktora danışmanızın yerini tutmaz.
Eğer çocuğunuzun ruhsal sağlığı hakkında endişeleriniz varsa hemen yardım
almanızı öneriyoruz.