Kalp hastalıkları genellikle ileri yaş hastalığı olarak bilinse de, gençler ve çocuklarda azımsanmayacak kadar fazla görülüyor.


  Yenidoğan bebeklerde doğumsal kalp hastalıkları
ön plandayken, daha büyük çocuklarda enfeksiyonlar ve genetik yolla geçen
rahatsızlıklar, kalp hastalıklarına yol açabiliyor. Memorial Ataşehir /Şişli
Hastaneleri Çocuk Kardiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Naci Öner, çocuklarda kalp
hastalıklarının belirtileri hakkında bilgi verdi.

Kalp hastalığı çocuğu her yaşta
yakalayabilir

Çocukluk yaş grubu 0-18 yaş
arasında yer alır ve her yaş grubunda kalple ilgili sorunlar yaşanabilmektedir.
Yenidoğan bebeklerde doğumsal kalp hastalıkları daha ön plana çıkmaktadır.
Yaşın ilerlemesiyle birlikte sonradan kazanılmış enfeksiyon ve genetik yolla
geçen rahatsızlıklar kalp hastalıklarına neden olabilmektedir. Çocukların
ebeveynler tarafından iyi gözlenmesi ve belirli aralıklarla rutin kontroller
kalp hastalıklarının erken teşhisinde hayati önem taşımaktadır.

Bu 10 belirtiyi gözünüzden kaçırmayın

1 - Hızlı ve zorlu soluk alıp verme: Zatürre veya ateş gibi bir
rahatsızlar olmadan yaşa göre hızlı soluk alıp verme, burun kanadı solunumu,
yardımcı solunum kaslarının kullanılmasına bağlı kaburga aralarının içe doğru
yer değiştirmesi çocuklarda kalp hastalığının önemli göstergesidir.

Dakika solunum sayısı;
Yenidoğan döneminde 60
Süt çocukluğunda 40
Büyük çocukta 30
Gençlerde 20’nin üzerindeyse ve beraberinde ateş, akciğer hastalıkları yoksa
çocuk doktoru aracılığıyla çocuk kardiyolojisi doktoruna başvurmak gerekebilir.

2 - Morarma (Siyanoz): Çocuklar heyecanlandığında,
soğukta veya banyo sırasında özellikle ağız çevresi, parmak uçlarında morarma
olabilmektedir. Ancak morarma dilde, ağız mukozasında, devamlıysa ve egzersizle
artıyorsa kalp hastalığı bakamından önemlidir.

3 - Çarpıntı: Kalp atımının çocuk tarafından
fazlaca hissedilmesi ve rahatsızlık vermesidir. Çarpıntı, ritm bozukluğu
belirtisi olabileceği gibi kansızlık, tiroid hormon düzensizliği, kalp
hastalıkları, enfeksiyon hastalıklarında da görülmektedir. Devamlı çarpıntı
hissinde mutlaka çocuk kardiyoloğu tarafından değerlendirilmelidir.

4 - Kalp atımının aşırı hızlı, aşırı
yavaş veya düzensiz olması:Çocuklarda göğüs duvarı ince olduğundan kalp atımları
ebeveynlerce hissedilebilmektedir. Yaş küçüldükçe kalp daha hızlı atar.
Özellikle uykuda kalbin hızlı atması kalp hastalığı veya ritm bozukluğunu
gösterebilmektedir. Aynı zamanda yenidoğan döneminde dakikada 80, diğer yaş
gruplarında dakikada 60 altındaki kalp atımı, atımların düzensiz olması mutlaka
değerlendirilmelidir.

5 - Kalpte üfürüm duyması: Çocukluk yaş grubunun herhangi bir
döneminde her 2 çocuktan birinde kalpte üfürüm duyulabilmektedir. Ebeveynlerin
bu üfürüm sesini duymaları mümkün olmayabilmektedir. Rutin kontroller sırasında
kalpte normalden farklı bir ses duyulması çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından
mutlaka değerlendirilmelidir. Yapılan ekokardiyografiye göre kalpte ya da
ilişkili damarlardaki morfolojik bozukluklar olabileceği gibi, üfürümün hiçbir
sebebi de olmayabilmektedir. Bu üfürümlere masum üfürümler denir.

6 - Göğüs ağrısı: Çocuğun göğüs sol kısmında
ağrı-sıkışıklık hissi bazen kalple ilgili ciddi hastalıklara işaret
edebilmektedir. Kalp damarlarındaki iskemi, kalbin çevresinde sıvı birikmesi,
kapak problemleri göğüs ağrısı yapabildiği gibi, kaburgalar, göğüs duvarı ile
ilgili basit hastalıklar da aynı yakınmaya yol açabilmektedir.

7 - Uzamış ateş: Beş günden fazla süren ve
antibiyotiklere cevap vermeyen ateş, ülkemizde de sık görülen Kawasaki
hastalığı ile ilgili olabilmektedir. Hastalığın teşhisi çok önemlidir. Çünkü
kalbi besleyen koroner damarlarda hasar yaparak, bütün yaşamı etkileyebilir.

8 - Büyüme gelişme geriliği, çabuk
yorulma, aşırı halsizlik: Kalp yetersizliği olan çocuklar soluk, halsiz ve arkadaşlarına
göre daha çabuk yorulmaktadır. Enerji ihtiyaçlarını kalp yetersizliği ile
savaşarak tükettiklerinden özellikle kilo alımı geri kalmaktadır.

9 - Eklem ağrısı ve şişliği: Kalp kapaklarını tutarak, hasar
veren akut romatizmal ateş ilk olarak eklem ağrısı ve şişliğiyle kendini
gösterebilmektedir. Kalp kapakları, kası, dış zarını etkileyen akut romatizmal
ateş, tüm yaşamı etkileyen bir rahatsızlıktır.

10 - Göğüs grafisinde kalbin büyük
olması, kalbin ve ana damarların biçimlenmesinde ve yerleşimindeki
anormallikler: Bu
belirtileri anne babaların bilmelerine imkan yoktur. Ancak çocukların rutin
kontrollerini aksatmamak birçok kalp hastalığını daha başlangıç aşamasında
ortaya çıkmasına olanak vermektedir. Çocuk doktoru veya aile hekimi tarafından
tespit edilen göğüs grafisi bozukluklarının mutlaka ekokardiyografi ile
değerlendirilmesi gerekmektedir.