Uzm.
Dr. Hüseyin Sevim, çocuklarda sıkça görülen ve büyümelerini etkileyen demir
eksikliği anemisine ilişkin aileleri uyardı.

Çocuklarda
sık görülen demir eksikliği anemisi gelişimde geriliğe neden olurken pekmez,
dut, üzüm gibi besinler tedavide yeterli gelmiyor. Uzm. Dr. Hüseyin Sevim “Demir
eksikliği anemisi bulunan çocuk hırçınlaşır, iştahsızlık ve halsizlik meydana
gelir. Okul başarısı düşer. Ten rengi açık sarıya döner, pembeliğini kaybeder. İleri
aşamalarda, cilt bozuklukları tırnaklarda kırılma ve soyulmalar başlar. Bazı çocuklarda
pika dediğimiz kağıt, toprak, kömür gibi yenmeyecek maddeleri yeme alışkanlığı
gelişir” dedi.

Uzm. Dr. Hüseyin Sevim, çocuklarda sıkça görülen ve büyümelerini
etkileyen demir eksikliği anemisine ilişkin aileleri uyardı. Dr. Hüseyin Sevim,
halk arasında kansızlık olarak bilinen aneminin bir hastalık değil, çeşitli
hastalıkların klinik bir bulgusu olduğuna dikkati çekerek “Her aneminin
tedavisi aynı değildir, farklıdır. Anemi saptanınca, neden kaynaklandığını biz
hekimler araştırırız, sebebini bulunca da ona yönelik tedavi veririz. Bir kişide
anemiyi saptamak için öncelikle, artık her yerde yapılabilen kan sayımı
(Hemogram) yaparız. Kan sayımında, kırmızı küre, hemoglobin ve hematokrit değerlerine
bakarak anemi olup olmadığına karar veririz” dedi.

“3 YAŞINDA KÜÇÜKLERDE BAYILMA GELİŞEBİLİR"

Aneminin çocuklarda en sık nedeninin demir eksikliği anemisi olduğuna
işaret eden Dr. Sevim, belirtilerini şu şekilde sıraladı: “Büyümenin hızlı olduğu
ilk 2 yıl ve ergenlik döneminde özellikle kız çocuklarında demir eksikliğini sık
görürüz. Öncelikle kilo ve boyda uzama yavaşlar. Akranlarından geri kalırlar.
Emekleme ve yürümede gecikirler. Demir eksikliği anemisi bulunan çocukta iştahsızlık,
halsizlik, gelişmede, zekâ düzeyinde yavaşlama olur, dikkat dağınıklığı,
sinirlilik gelişip, okul başarısı düşer. Uyku düzeni bozulur. 3 yaşında küçüklerde
bayılma (katılma nöbeti) gelişebilir. Ten rengi açık sarıya döner, pembeliğini
kaybeder. İleri aşamalarda, cilt bozuklukları tırnaklarda kırılmalar,
soyulmalar başlar, dilde ve ağızda yaralar çıkar. Çocuk hırçınlaşır. Büyük çocuklarda
çabuk yorulma, nefes darlığı gelişir. Bazı çocuklarda pika dediğimiz kağıt,
toprak, kömür gibi yenmeyecek maddeleri yeme alışkanlığı gelişir. Geç kalınırsa
zeka düzeyindeki gerilik kalıcı olur. Bağışıklık sistemi görevini tam yapamaz.
Vücut direnci düşer, sık sık hastalanır.”

“PİRİNÇ
YERİNE BAKLİYAT TÜKETMELİLER”

Dr. Hüseyin Sevim, ileri seviyedeki demir eksikliğinde kalp
yetmezliğinin meydana gelebileceğini belirterek şu tavsiyelerde bulundu: “Kanın
oksijen taşıma kapasitesi düşünce kalp aşırı çalışmaya başlar, kalp büyür,
yorulur ve yetmezlik gelişir. Bu çocukların düzenli ve dengeli beslenmesi oldukça
önemlidir. Özellikle demirden zengin gıdaları ihmal etmemek gerekir. Çocuklarımız
için en tehlikeli durum demirden fakir karbonhidrattan zengin aperatif ve fast
food tarzı beslenme ile 2 yaş altında yoğun inek sütü verilmesidir. Emziren
annede demir eksikliği varsa mutlaka tedavi edilmelidir. Demirden zengin en önemli
besin grubu kırmızı et ve sakatatlardan özellikle karaciğerdir. Bu nedenle köfte,
sucuk, karaciğer, dalak, yürek, haşlama, salam, sosis gibi kırmızı et çeşitleri,
balık, tavuk, pekmez, tahin, yumurta sarısı, kuru fasulye, nohut, mercimek, ıspanak,
roka, kabak çekirdeği, fındık, ceviz, Antep fıstığı, üzüm, kayısı gibi gıdalar
tüketilmeli. Et yemeyen çocukta demir eksikliği gelişme ihtimali son derece
yüksektir. Eti sevmeyen çocuklarda çorbalara kıyma olarak ilave edilebilir.
Özellikle 6 ay-2 yaş arasında kıymalı tarhana çorbası çok faydalıdır. Yemekler
içindeki eti sevmeyen çocuklarda ızgara olarak özellikle köfte verilebilir.
Sucuk, salam ve sosis demirden zengindir, ancak katkı maddesi olduğundan tercih
etmiyoruz. Bu grupta pastırma tercih edilebilir.”

“PEKMEZİ
İLAÇ NİYETİNE YEDİRMEYİN”

Ailelerin kansızlığı olan çocuklarına kan ilacı yerine pekmez
yedirmesinin oldukça yanlış olduğuna dikkati çeken Dr. Sevim, şöyle devam etti:
“Pekmezdeki demir miktarı kan ilacındaki demir miktarından oldukça azdır. Hiçbir
zaman pekmez, dut, üzüm, kan ilacı ve kımızı etin yerini alamaz. Pekmez kan yapıcı
özelliğin yanı sıra bağışıklık güçlendirici özelliği de olduğundan verilmeli
ancak dediğim gibi kan ilacının alternatifi değildir. Bu nedenle aşırı tüketilmemelidir.
Aşırı süt ve çay tüketimi, pirinç, patates, beyaz ekmek gibin karbonhidrat ağırlıklı
beslenmede demir eksikliğine yol açabilir. Ergenlik dönemindeki kız çocukları
regl nedeniyle kan kaybı yaşarlar. Bu dönemde beslenmelerine özen göstermek
gerekir. Belirli aralıklarla kan sayımı yapılarak demir eksikliği varsa tedavi
edilmelidir. 4 - 12 ay arası süt çocuklarına da koruyucu amaçlı demir damlası
mutlaka verilmelidir. C vitamini bağışıklığı güçlendiren ve demir emilimini artıran
bir vitamindir. Vücutta depolanmaz, her gün alınması gerekir. Bu nedenle
portakal, mandalina, greyfurt, limon, yeşil biber, brokoli, kırmızı lahana, yeşil
yapraklı taze sebzelerin hepsi (marul, tere, roka, maydanoz), kuşburnu, çilek
gibi C vitamininden zengin meyve sebze tüketilmeli. Çocuk hangilerini seviyorsa
o tercih edilmeli, baskı yapılmamalı.”