Anne
ve babaların bebeklerinde karşılaştıkları problemlerden birisi de besin
alerjisidir. Bebeklikte besin alerjisine karşı alabileceğiniz önlemlerle alerji
riskini en aza indirebilirsiniz. Hangi gıdalar bebeklerde alerji yapar?
Bebeklerde alerji nasıl anlaşılır? Bebeklerde alerji belirtileri neler?
Bebeklerde alerji yapan yiyecekler nedir? Alerji nasıl geçer, her alerji kalıcı
mıdır? Ek gıda döneminde besin alerjisi

İnsan
vücudu bazen zararsızmış gibi görünerek, dışarıda gelen yabancı maddelere karşı
beklenmedik bir tepki göstererek gözlerde sulanma, ciltte kaşınma, hırıltılı
nefes alma ve burun akıntısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Her bebekte
olmasa da birçoğunda gıda alerjisi görülebilen bebeklerde bu durumun neyden
kaynakladığı kesin olarak bilinmese de genetik etkenlerin büyük olduğu
düşünülmektedir. Ebeveynlerden birisinin herhangi bir besine karşı alerjisinin
olması doğan bebeğin alerjik olma riskini %70’e çıkarır. Genetik etkenlerden
dolayı bebekte görülen alerjide annenin ya da babanın alerji duyduğu besinin
aynısının olması şart değildir. Anne-babada besin alerjisi yok iken bebekte
gıda alerjisi görülebilir. Bebeklerde alerji oluşumunu
engellemek için bağışıklık sistemini kuvvetlendiren prebiyotik ve
probiyotik olan besinlerin tercih edilmesi önemlidir. Eğer bunun için geç
kalınmışsa alerjiyi kontrol altına almak ve tekrarlanmasını önlemek için ilk
önce hangi besine karşı alerjik olduğu bilinmelidir. Besin alerjisi olan
bebeklere ek gıda döneminde yedirilmesi tavsiye edilen mama çeşidi, inek sütü
proteinlerinin parçalanarak hidrolize edilen özellikte olanlarıdır. Özellikle
de soya bazlı mamalar ilk altı aylık dönemde kesinlikle önerilmemektedir. Mama
kullanacak anne ve babaların bu nedenle aldıkları mamanın içerisindekilere
dikkat etmesi gerekir. Peki anne ve babalar bebeklerde besin alerjisi hakkında
neleri bilmeli? İşte bebeklerde alerji ile ilgili merak edilenler...

BEBEKLER ALERJİ NEDEN OLUR? ALERJİ NEDENLERİ:

Dışarıda
bulunan çeşitli bakteri ve virüs gibi hastalık yapan maddelere karşı vücudu
koruyan bağışıklık sistemi biz yetişkinlere göre bebeklerde daha güçsüz ve
zayıftır. Dolayısıyla ekstra dikkat edilmesi gereken bebek sağlığında anne ve
babalar, bebeklerinde sağlıklı ve doğru beslenmeye oldukça dikkat etmelidir.
Çevremizdeki her şey her bebekte aynı etkiyi bırakmaz iken bazıları polen,
besin, evcil hayvan gibi etkenlere karşı alerjik olabilir. Vücut üzerinde
alerji oluşumunu harekete geçiren bu gibi durumlar tıp literatüründe 'alerjen' olarak
nitelendirilir. Bebeklik döneminde yaygın görülen alerji çeşitlerinden biri
olan gıda alerjisi, anne sütü alan bebeklerde bile görülebilmektedir. Bunun en
temel nedeni ise büyükbaş hayvan ürünlerinden kaynaklanmaktadır. (Örneğin;Yumurta, süt, fıstık,buğday, soya,ceviz, balık ve
kabuklu deniz ürünleridir.)

BEBEKLERDE ALERJİ NASIL ANLAŞILIR, BELİRTİLERİ
NELER?

Bebeklerde
bazı besinlere karşı kendini gösteren aşırı hassasiyet, besin alerjisinin en
belirgin özelliğidir. Genellikle süt ve süt ürünleri tarzındaki yoğurt gibi
gıdalar bebeklerde alerjiye sebep olurken bu esnada vücutta döküntüler, kusma,
kabızlık ve ishal gibi sorunlar oluşur. Alerjiden dolayı gözlerde küçülme,
yanma, burunda ve gözde akıntı görülür. İlk altı aylık dönemde bebeklerde görülen
besin alerjisinin bir diğer nedeni de annenin yediği gıdaların süt aracılığıyla
bebeğe ulaşmasıdır.

Dolayısıyla
direkt olarak bebeğe verilmese bile emzirme dönemindeki annenin tükettiği
besinler bile dolaylı yoldan bebeklerde besin alerjisine neden olabilmektedir.

Bebeklerde
alerjinin anlaşılabilmesi herkeste bir olmasa da en yaygın görülen alerji
belirtisi, alerji duyulan besinin yenmesi ile ağzın kenarlarında kızarlık
görülmesi ile başlar. Kızarıklıkların devamında gelecek olan ürtikerlerin
etkisiyle kabarıklıklar oluşur. Alerjiyi anlayabilmenizin bir diğer kolay yolu
da alerjinin gözleri olduğundan daha küçültmesidir. Gözlerin şişmesine yol
açarak gözleri daha küçük gösteren bu belirti alerjinin sinyali olabilir.

KIYAFETLERİ KALORİFER PETEĞİNDE KURUTANLAR
DİKKAT!

ALERJİYE SEBEP OLAN MADDELER...

Cilt
üzerinde alerjiye sebep olabilen bazı krem ya da ürünler bebeklerde
kullanılacaksa çok daha dikkatli olunmalıdır. Anneler bebeklerinin hijyenik
olup hastalanmamaları için günlük hayatlarında sık sık çamaşır suyuna yer
verir. Oysaki bu çamaşır suyunun kokusu alerjik bronşioliti olan çocuklarda
diğer sorunların görülmesini de tetikleyecektir. Tıpkı bunun gibi evlerde
kullanılan oda spreyleri, parfüm ya da saç spreyleri de birtakım sorunları
beraberinde getirebilir.

Kış
aylarında evin içerisinde kurutmak istediğimiz kıyafetleri kalorifer peteğinin
üzerine koymakta oldukça sakıncalı bir davranıştır. Çünkü oradan yükselebilecek
olan kimyasal buharın havaya karışıp bebeğe etki etmesi alerji riskini
arttıracaktır.

HANGİ BESİNLER BEBEKLERDE ALERJİ YAPAR?
BEBEKLERDE ALERJİ YAPAN YİYECEKLER

Bebek
alerjik olduğu besini az miktarda vücuduna alsa bile ciddi anlamda alerji
reaksiyonlar yaşayabilir. Bu nedenle hangi besinin bebekte alerji yaptığının
anlaşılması için uzmanlar, ek gıda döneminde 3 gün kuralını uygulamalarını
öneriyor. 3 gün boyunca tek besin denemeleri sayesinde hangi besinin alerji
yaptığı kolaylıkla anlaşılabilir.

Başta
süt (inek sütü) olmak üzere yer fıstığı, çikolata, yumurta, çilek, bal, domates, kivi ve bazı
baharatlar 1 yaşından önce bebeklere verilmemelidir. Alerji
riski en fazla olan bu besinler bebeğin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.

BEBEKLERDE ÇİLEK ALERJİSİ OLUR MU? ÇİLEK
ALERJİSİNE DİKKAT!

Çocukların
en çok sevdiği meyvelerden biri de erikten sonra çilektir. Fakat çilekler
bebekler için uygun bir meyve olamayabiliyor. Çünkü çilekler bebekler için
yüksek dereceli bir alerjen gıdadır ve bu yüzden de 1 yaşından önce bebeklere
kesinlikle çilek verilmemelidir. Kimi doktorlar ise, ailede besin alerjisi olan
kişiler varsa bu sürenin iki sene kadar uzatılmasını uygun görüyor.

ÇİLEK ALERJİSİ NASIL ANLAŞILIR?

İlk
yıllarda bebeğe çilek veriliyorsa bunu dikkatle gözlemlemek gerekir. Cildinde
kabarma, kaşıntı, kurdeşen gibi belirtiler varsa bebeğinizin çileğe alerjisi
var demektir. 
Her ne kadar pastörize edilen ve pişen çilekler alerjik reaksiyon ihtimalini
düşürse de ailede besin alerjisi vakası varsa bebeğe çilek yedirmeden önce
doktora gösterilmesinde yarar var.

BEBEKLERDE GÖRÜLEN ALERJİ ÇEŞİTLERİ VE TESTLERİ

Bebeklerde
ortaya çıkan alerjiler yalnızca besinler için geçerli olmayıp; nazal
alerjiler, besin alerjileri, çevresel alerjiler, anafilaksi, evcil hayvan
alerjileri, sezonluk alerji türleri de vardır. Besin alerjisini tespit
eden bazı testler ise şunlardır:

Deri prick testi, alerjen özelinde IgE kan testleri, eliminasyon ve
tekrar deneme testi.

BEBEKLERDE ALERJİYE NE İYİ GELİR? MADDE MADDE
ALERJİ ÖNLEMLERİ

1- EMZİRME

Anne
sütünü yeterince almış bebeklerin mamayla beslenenlere göre alerji riski daha düşüktür. 

2- EK GIDA 

Ek
gıda döneminde bebeğin beslenme programında yer alacak olan besin doğru vakitte
tüketilmezse alerjen riski o besine karşı artar.

3- ALERJEN DÜŞÜKLÜĞÜ

Ek
gıda beslenmesinde alerji oluşturma riski en az olan yiyeceklerden
başlayabilirsiniz. Arpa, yulaf, mısır ve buğdaydan daha az alerjen olduğundan
tavsiye edilebilir. Yazın en güzel meyveleri çilek, kiraz ve dağ çileği gibi
besinleri ilk etapta tercih etmemelisiniz.

ALERJİ GEÇER Mİ? BEBEKLERDE ALERJİ KALICI
MIDIR?

Çocukluk
döneminde yaygın olarak görülen inek sütü alerjisi, yetişkinlik evresinde
geçici olabiliyor iken, yer fıstığı, fındık ve ceviz gibi ağaç
fındıkları ile balık ve kabuklu deniz ürünlerine alerji oluşmuşsa
hayat boyu devam edebiliyor.