Yumurta

Kâinattaki en mükemmel iki gıdadan biri sütse, diğeri yumurtadır. Yumurta denilince genelde tavuk yumurtası anlaşılırsa da az miktarda kaz, ördek ve hindi yumurtası da tüketilir.

Bir tavuk, yaklaşık 60 gr. olan yumurtalardan cinsine göre yılda 150-300 adet yumurtlar. Ömründe yaptığı yumurtalar ise kendi ağırlığının 70 katına ulaşır.

Beslenmemiz için yumurtanın bir hazine olduğunu söyleyebiliriz. Rabbimizin insanlara sunduğu değeri en zengin besinlerden başlıcasıdır. Lezzeti de bu değerlerine bir yenisini ekler. Yumurtanın sarısı ve beyazının değişik muhtevaları bir araya geldiğinde ortaya farklı bir tat çıkar.

Bir zamanlar kolesterolü yükselttiği gerekçesiyle sınırlı miktarda tüketilmesi istenen yumurta, bugün bütün beslenme diyetlerinde yer alan gözde bir besindir. Uzmanlar artık her gün 1 veya 2 yumurta yenmesini ısrarla tavsiye ediyorlar. Çünkü yumurtanın son derece sağlıklı bir besin kaynağı olduğu, içerisinde bol miktarda yüksek kalitede protein, B12 vitamini, fosfor ve riboflavin bulunduğu bilinmektedir. Yumurtada bulunan her çeşit B vitamini ve çok çeşitli amino asit, yumurtanın harika protein kaynağı olmasını sağlamaktadır. Kolesterolü de yükseltmek bir yana düşürmektedir de…

Yüksek kalitedeki protein kan yapımına yardımcı olur, daha uzun süre tokluk hissi vererek enerjik kalmayı sağlar. Böylelikle de kilonun korunmasına yardımcı olur.

Yumurtanın bir diğer avantajı ucuz olması. Bu yüzden de herkes tarafından satın alınabilen bir yiyecektir.

Tavuk yumurtasının yüzde 6'sı su, 19'u protein, 10,5'i yağ ve 1'i karbonhidrattır. Ayrıca A, D, E, K, B2, B12, B9 gibi vitaminlerle kalsiyum, fosfor, iyot, sodyum, klor, bakır, kükürt, çinko, magnezyum, selenyum ve manganez gibi değerli elementler bulunur. Yumurta proteinin biyolojik değeri oldukça yüksektir.

KOLESTEROLÜ YÜKSELTMEZ

Yumurtadaki yağların yaklaşık üçte ikisi doymamış durumdadır. Yumurta proteini bağırsaklarda çabuk emildiğinden yumurtanın sindirilmesi de kolaydır. Sarısında bulunan kolesterol sebebiyle, fazla yumurta yemenin kandaki kolesterol seviyesini yükselterek damar sertliğine yol açacağına dair iddialar ileri sürülmüşse de bugün bu iddianın yanlışlığı anlaşılmıştır. Çünkü lesitin (yumurta sarısı, balık gibi maddelerde bulunan gliserozoforik asitli madde) yüzünden yumurtadaki yağlar vücut tarafından depolanmaz.

Yanılgı şuradan olmuştur. Batıda yumurta genellikle jambonla (genellikle de çok yağlı olmaktadır) yenildiğinden kolesterolü yumurtanın yükselttiği sanılmıştır. Sonradan suçlunun jambon olduğu anlaşılmıştır. Bu sebeple yüksek kolesterolü olan kişiler, yumurta yeseler bile kalp ve damar rahatsızlıkları riskini almayacaklardır.

BESİN DEPOSU

Yumurta, B vitaminleri, folat ve kalsiyum gibi birçok önemli besin maddesinin gıdalarla alınmasını sağladığından değerli bir kaynaktır

Yumurta protein deposudur. Çeşitli besleyici maddeleri bol miktarda ihtiva eder. Bu özellikleriyle büyüme, üreme, süt meydana gelmesi, kandaki alyuvarların teşekkülü ve vücudun kendi kendini tamirinde büyük yardımcıdır.

Yetişkin bir insanın günlük protein ihtiyacı 55-60 gram kadardır. Bir yumurtada 6-7 gram protein bulunur, üstelik vücut bunun tamamına yakınını kullanır. Büyümedeki ve yaraların iyileşmesindeki vazgeçilmez rolü, ayrıca enerji sağlaması sebebiyle çocuklara 5-6 aylıktan itibaren yumurta yedirilmeye başlanır. Yıllar boyu da yiyecek listesinin başında yer alır.

Proteinlerin yapıtaşları olan aminoasitler, esasi (esansiyel) ve esasi olmayanlar olarak iki çeşittir. Esasi aminoasitler, vücut tarafından yapılamazlar ve normal büyüme için şarttırlar. İşte bu aminoasitlerin hepsi yeterli miktarda yumurtada bulunmaktadır.

Ayrıca esasi olmadığı halde çocukların büyümesi için şart olan arginin, histidin adlı iki aminoasit de yumurtada mevcuttur.

Yumurta sarısında bulunan lütein ve zeaksantin, yaşa bağlı körlüğün baş sebeplerinden olan maküler dejenerasyonu önlemeye yarayan antioksidanlardandır.

REJİM YAPANLAR İÇİN

Şişmanlamak isteyenlerin gıda listesinde bol proteinli ve besleyici maddeler bulunmalıdır. Yumurta, özellikleriyle bu listenin başında yer alır.

Zayıflamak için rejim yapanlara da yumurta tavsiye edilir. Çünkü bu ufacık fıçıcıkta vücudun ihtiyacı olan pek çok gıda depo edilmiştir. Ve kalori değeri de düşüktür. Obezite riskini düşürür.

Üstelik kan şekerini de yükseltmez. Bu yüzden şeker hastaları için de gözde besindir.

Özellikle sabah kahvaltıda yumurta yenmesi ile tok tutması yanında besin değeri ile oldukça besleyicidir.

Hamilelerin, çocuğuna süt veren annelerin, iyileşme devresindeki hastaların yumurta yemeleri şarttır.

Mükemmel bir gıda olan yumurta her çeşit perhiz listesinin başında yer alır:

Kansızlar, ağır ve yorucu işlerde çalışanlar, mide rahatsızlığı olanlar, barsak sancısı çekenler vs...

Ayrıca yumurta harika bir D vitamini kaynağı olduğundan, kalsiyumla birleştiğinde sağlıklı kemiklerin oluşmasına yardımcı olur.

Yumurta, sızma zeytinyağı veya tereyağı ile birleştiğinde, organizmayı kendine getiren bir bomba haline geliyor. Yumurta akının çırpılması sonucu ortaya, bir zamanlar bebek maması olarak da kullanılan çok besleyici bir gıda çıkıyor. Yumurtanın "canlandırıcı" bir özelliği de var. Öyle ki, eskiden evlenecek olan erkeklere balayından önce bol bol yumurta yedirilmesi boşuna değildi. Bu onların daha kuvvetli olmasını sağlardı. Çocuğu olmayan birine Peygamber Efendimiz: "Daima yumurta ye" buyurmuştur.

Gelişmiş ülkelerde kişi başına düşen yıllık yumurta sarfiyatının 400'ü geçmesi boşuna değildir. Yumurta, insanın neye ihtiyacı varsa onu ihtiva eden ucuz ve mükemmel bir gıda deposudur.