Demans nedir sebepleri nelerdir

Halis Sağlık, 15 Haziran 2019 13:52

Demans nedir sebepleri nelerdir

Demans nedir, Kimlerde görülür. Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

  

Demans (bunama), bellek ve dil yetileri, soyut düşünme, yargılama gibi zihinsel işlevlerde hastalık nedeniyle görülen yetersizlik durumudur. İnsan ömrü uzadıkça bunama görülme sıklığı giderek artmaktadır ve 60 yaş üstündeki kişilerde en önde gelen yeti kaybı nedenidir. 65 yaşında risk %5 iken, her 5 yılda risk ikiye katlanmaktadır, 85 yaş üzerinde %40-50’ye ulaşmaktadır. Yaşlı insanların sık sık unutkanlıktan şikayetçi olduğu bilinen bir gerçek. Bu durum yaşlı yakınları tarafından çoğunlukla yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak değerlendirilse de yaşlılarda unutkanlığın birçok tıbbi sebebi olabilir. Bunamanın en yaygın nedeni olan Alzheimer hastalığı yaşlılarda unutkanlığın önemli sebeplerinden birisidir. Bununla birlikte, beyni zayıflattığı için demans hastalığına yol açan 200 farklı hastalık türü vardır.

Demans nedir?

Bununla birlikte, tek başına hafıza kaybı demansınız olduğu anlamına gelmez.  Demans hastaları, hafıza ve dil gibi beyin fonksiyonuyla ciddi sorunlar yaşar. Demans yaşlı insanlarda yaygın olmakla birlikte, yaşlanmanın doğal bir sonucu değildir.

Alzheimer tüm demanslı hastaların %50-75’ini oluşturur. Uzak hafızanın (geçmişte yaşanan olaylarla ilgili hafıza) korunduğu, yakın zamanla ilgili hafıza süreçlerinin bozulduğu bu hastalıkta yeni bilgilerin öğrenilmesinde ve kaydedilmesinde zorluk vardır. Örneğin hasta 30 yıl önceki bir anısını kolaylıkla anlatabilirken, bir gün önce kahvaltıda ne yediğini unutabilir. Eşyalarını koyduğu yeri bulamayabilir, bildik insanlarını ismini hatırlayamadığı gibi zamanla insan yüzlerini de tanımayabilir.

Demans belirtileri

Bellek sorunları, unutkanlık ve hafıza kayıpları

Doğru sözcükleri bulmakta zorluk çekme

Ruh halindeki ani değişiklikler

Kayıtsızlık, moralsizlik ve güvensizlik (apati)

Normal günlük işleri yapmada ve tamamlamada zorlanma

Karışıklık, kişilerin yüzlerini ve isimlerini hatırlayamama

Hikayeleri ve olayları takip etmekte zorlanma

Başarısız bir yön duygusu, sık sık yolunu kaybetme

Tekrarlayan davranışlar, aynı soruları tekrar sorma veya aynı şeyi tekrar anlatma

Değişime uyumsuzluk, bir şeyi neden yaptığını unutma ve panik olma hali

Zihinsel becerilerde gerileme

Kelimeleri bulma ve cisimleri adlarını hatırlamada zorlanma

Hesap yapma ve sayılarla işlem yapmakta zorlanma

Unutkanlık ve yaşlılık depresyonu

Yaşlıda depresyon genç ve erişkinlerden farklı görünümdedir. Yaşlıların çoğunluğu depresyon belirtilerini inkar eder. Yaşlılarda başağrısı, mide bulantısı, midede yanma, şişkinlik, yaygın vücut ağrısı gibi temelde ruhsal kaynaklı bedensel belirtiler sıktır.

Yaşlı hastanın konsantrasyonu azalmıştır, ilgi ve isteği kaybolmuştur, yorgundur, kaygılı ya da huzursuz olabilir. Yaşlılarda gençlerden farklı olarak ağır unutkanlık görülebilir, yaşlı depresif hasta bunama benzeri belirtiler ile karşımıza çıkabilir. Unutkanlığı olan yaşlı depresif hastanın klinik durumu demans ile karıştırılabilir. Yalancı bunama denilen bu tablo hastaya uygun tedavinin düzenlenmesi ile zaman içerisinde geriler.

Demans Nedenleri

Unutkanlık gibi bilişsel kayıplar ileri yaşa bağlı da ortaya çıkabilmektedir. Yaşa bağlı bilişsel yıkım denilen bu durum, ileri yaşın beyinde neden olduğu sinir hücresi harabiyeti sonucu ortaya çıkan selim bir durumdur, bunama değildir. Hipotiroidizm gibi tiroid fonksiyon bozuklukları, kansızlık, B12 vitamini ve folik asit eksiklikleri ile bazı diğer tıbbi durumlar da yaşlılarda unutkanlığın nedenlerindendir.

Sonuç olarak yaşlılarda görülen unutkanlık şikayetinin ciddiye alınması gerekir. Unutkanlığın altında yatan tibbi nedenlerin ortaya çıkarılması için hasta yakınları ile sıkı işbirliği gerekir. Titiz değerlendirmeler sonucu saptanan ‘unutkanlığın nedenine’ yönelik önlemler alınmalıdır.

Erken teşhis demans için çok önemli

Demans hastalığına neden olan bazı sorunlar ve hastalıklar tedavi edilebilir olduğu için hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Örneğin metabolizma rahatsızlığı, depresyon, ilaç yan etkileri, yanlış ilaç kullanımı gibi sorunlar engellenebilir.

Bu nedenle, demansa neden olan sorunun tespiti çok önemlidir. Mesela Alzheimer, hastalığı tam tedavi edilemez ama neden olan bazı faktörlere çözüm bulunabilir. Bunları erken aşamada saptanım çözülmesi durumunda hastalığın seyri olumlu bir yön izler. Bu nedenle erken teşhis çok önemlidir.

Demans ve unutkanlığın tedavisi

Demans hastaları ve yakınları mutlaka hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmalı, böylece gelecekte olabilecek sorunlar için önlem almaları kolaylaşır

Örneğin başka bir eve taşınma gerekli olabilir veya vasiyetname yazma arzusu daha erken dönemde hayata geçirilebilir

Hareket etmeye yardımcı araçlar erken evrede devreye sokmak iyi olabilir

Sosyal kurumlardan ve belediyelerden hastalık ile ilgili destek istenebilir

Hastaların ruhsal ve fiziksel diğer sorunları ile ilgili erken aşamalarda çözüm aranabilir

Gerektiğinde evde hastaya yardımcı olabilecek bir yardımcı yada hasta bakıcı temin edilmesi hasta ve yakınları için rahatlatıcı olabilir

Hastanın durumundan kaynaklanabilecek ev kazalarına karşı önlemler almak hayati öneme sahiptir; bu amaçla alarm ve duman dedektörü gibi sistemler kurulabilir

Hastanın dışarıya çıktığında kaybolması riskine karşı yer saptama cihazı veya telefonlu yer gösteren kol saati alınıp hastaya takılabilir

  

Halis Sağlık, 15 Haziran 2019 13:52

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Tetanoz aşısı hangi durumlarda yapılır?

Tetanoz aşısı hangi durumlarda yapılır?

Neden Çok Yorgunuz

Neden Çok Yorgunuz

Huzursuz bağırsak sendromunun nedeni stres olabilir

Huzursuz bağırsak sendromunun nedeni stres olabilir

Seyahat Edin Sağlıklı Kalın

Seyahat Edin Sağlıklı Kalın

Bebeklerde Oluşan Pişiklere Çözümler

Bebeklerde Oluşan Pişiklere Çözümler

Sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için 5 yöntem

Sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için 5 yöntem

Çocuklar Neden Sınırlara İhtiyaç Duyarlar?

Çocuklar Neden Sınırlara İhtiyaç Duyarlar?

Uzmanından enfeksiyon uyarısı: 'İlaca rağmen 39 derece civarında ateşler görebiliyoruz'

Uzmanından enfeksiyon uyarısı: 'İlaca rağmen 39 derece civarında ateşler görebiliyoruz'

Narın Faydaları Nelerdir

Narın Faydaları Nelerdir

Tokat mutfağından Düğü Pilavı (Dolmaiçi)

Tokat mutfağından Düğü Pilavı (Dolmaiçi)

Evlilikte “Güven” oluşunca ömür boyu aşk başlıyor

Evlilikte “Güven” oluşunca ömür boyu aşk başlıyor

Tarihi külliyede kum oyunu terapisi eğitimi ile kiltelere ulaşıyorlar

Tarihi külliyede kum oyunu terapisi eğitimi ile kiltelere ulaşıyorlar

Neden uykusuzuz?

Neden uykusuzuz?

Vazelin Nedir Nerelerde Kullanılır

Vazelin Nedir Nerelerde Kullanılır

Tavuklu Kağıt Kebabı

Tavuklu Kağıt Kebabı

Çocuklarda Öfke Nöbeti

Çocuklarda Öfke Nöbeti

Güçlü bir bağışıklık bulaşıcı hastalıklardan korur

Güçlü bir bağışıklık bulaşıcı hastalıklardan korur

Saglıklı uyku için karanlıkta uyuyun

Saglıklı uyku için karanlıkta uyuyun

Evlilikte üç önemli adım

Evlilikte üç önemli adım

Beslenmede  Yaşlılık Çağı

Beslenmede Yaşlılık Çağı

Günde 30 Dakika Egzersizin Vücuda İnanılmaz Etkisi

Günde 30 Dakika Egzersizin Vücuda İnanılmaz Etkisi

Özgül Fobi Nedir

Özgül Fobi Nedir

Tefekkür

Tefekkür

Kış depresyonuyla baş etme yolları

Kış depresyonuyla baş etme yolları

Kişisel ve Toplumsal Huzurun Teminatı: Ahde Vefa

Kişisel ve Toplumsal Huzurun Teminatı: Ahde Vefa

Saatlerin İcadı ve Tarihsel Gelişimi

Saatlerin İcadı ve Tarihsel Gelişimi

Çok üşüyorsanız  bunları okuyun

Çok üşüyorsanız bunları okuyun

Kardeş kıskançlığını önlemek için önemli ipuçları

Kardeş kıskançlığını önlemek için önemli ipuçları

Coğrafi işaretli ürünlere her geçen gün ilgi artıyor

Coğrafi işaretli ürünlere her geçen gün ilgi artıyor

Magnezyum eksikliği belirtileri

Magnezyum eksikliği belirtileri

Tuvalet eğitimi için ideal dönem: 18-36 ay arası

Tuvalet eğitimi için ideal dönem: 18-36 ay arası

Nişanlılar Arasındaki Münasebet Ne Şekilde Olmalıdır?

Nişanlılar Arasındaki Münasebet Ne Şekilde Olmalıdır?

Yangın çıkarma: Piromani hastalığı nedir? Piromani hastalığının belirtileri nelerdir?

Yangın çıkarma: Piromani hastalığı nedir? Piromani hastalığının belirtileri nelerdir?

En kolay kabak tatlısı nasıl yapılır? Canan Karatay'dan kabak tatlısı tarifi

En kolay kabak tatlısı nasıl yapılır? Canan Karatay'dan kabak tatlısı tarifi

Tanışmalarımız Tevazu Koksun!

Tanışmalarımız Tevazu Koksun!

Gerçek sebebi ortaya çıktı! Burnunuz sürekli bu haldeyse...

Gerçek sebebi ortaya çıktı! Burnunuz sürekli bu haldeyse...

Aileler çocuklarına karşı dürüst ve net olmalı

Aileler çocuklarına karşı dürüst ve net olmalı

Kalsiyum bakımından zengin: Deve kuşu yumurtasının faydaları nelerdir? Nasıl tüketilir?

Kalsiyum bakımından zengin: Deve kuşu yumurtasının faydaları nelerdir? Nasıl tüketilir?

Peygamberler ve Duaları

Peygamberler ve Duaları

Uzmanların mevsim geçişlerinde tüketilmesini istediği: Yeşil mandalinanın faydaları nelerdir?

Uzmanların mevsim geçişlerinde tüketilmesini istediği: Yeşil mandalinanın faydaları nelerdir?