Çocuklarda düz tabanlık

Anne babaların en çok  merak  ettiği  ve  endişelendiği  konulardan  birisidir  içe  basma  veya  düztabanlık.  Ortopedinin  ilgi  alanına  giren  bu  basit  ama  önemli  konuyu değerli hocam  Prof. Dr. Gazi  Zorer’e  sordum.

Hocam İçe basma deyince  ne anlıyoruz? İçe  basmanın farklı tipleri var mı?

Getirilen çocuklarda dört tip içe basma tanımlanmaktadır.

1.si ayaktaki şekil bozukluklarıdır. Bu durumda ayaktaki tarak kemiklerinden itibaren ayak içe dönüktür, doğuştan gelen bir sorundur, genellikle tedavisi cerrahi olarak mümkündür.

2.si bacakta tümüyle içe dönük basma mevcuttur. Aslında ayak normaldir. Bu durum ergenlik çağına kadar düzelebilen bir sorundur. Bu çocukların tipik özelliği W oturma dediğimiz, diz üstü oturup ayakları yanlara açabilmeleridir. Çok özel durumlar dışında cerrahi tedavi gerektirmez.

3.sü ayakta tabanın içe basmasıdır. Bu durumda ayak iç tarafındaki kavis yoktur ve arkadan bakıldığında topuğun iç tarafı yere daha yakın olup, dışa doğru eğilme gözlenir. Hatta bazen topuğun dış kenarı havaya kalkar. Halk arasında düztabanlık olarak bilinen bu durum, çocuk bağımsız olarak yürüdükten sonra değerlendirilir.

Sadece ayak kavisi oluşmamış ve topuğu düzgün olan çocuklarda herhangi bir şey yapmak gerekmez. Çoğu zaman kendiliğinden düzelen bir durumdur. Özel ayakkabı kullanımı gereksizdir.

4.tip içe basmalarda ayak kavisinin olmayışı 2.tipteki bacağın içe dönüklüğü ve o-bacak ile birlikte kaval kemiğinin içe dönüklüğü şeklinde görülen klinik tablo pek çok aile için dramatiktir. Ancak bu tip durumlarda dahi çoğu zaman kendiliğinden düzelme mümkündür. Çocuğun doğal gelişim süresinde O bacak düzelir, buna bağlı olarak diğer sorunlarda zaman içerisinde azalarak düzelir.

Hocam anladığım  kadarıyla  çoğu  zaman  endişe  etmemek  gerekiyor  ve  kendiliğinden  düzeliyor. Peki ne  zaman ve  hangi  durumlarda   tedavi gerekiyor?

Kavisin olmayışı ile birlikte topukta da eğilme olan durumlar tedavi gerektiren ciddiyette bir düztabanlık olabilir. Bu ayrımın tercihan ayak ve çocuk ortopedisinde deneyimli bir ortopedi uzmanı tarafından yapılması gereklidir. Eğer tedavi gerektiğine karar verilirse dört yaşına kadar özel üretilmiş ayakkabı veya tabanlıklar kullanılabilir. Dört yaşından sonra ise röntgenlerdeki incelemeye göre şiddetli bir düztabanlık durumu varsa, ameliyatla düzeltilmesi gerekebilir.

Düztabanlık da başka bir  sorun…Düztabanlık  kötü bir hastalık mıdır?

Kesinlikle kötü bir hastalık değildir. Ancak ömür boyu yaşam kalitesini düşüren bir problemdir. Eskiden düztaban erkekleri askere almazlar diye bir efsane anlatılırdı. Doğuştan gelen çok şiddetli ameliyat edilmesi gereken düztabanlıklar (ki, çok nadirdir), dışında düztaban olanlar askerlik yapabilir. Düztabanlığı olanlar sportif aktivitelerden biraz uzak dururlar. Çocukluk çağında bu nedenle biraz daha sakin olurlar, aktivitelerde yaşıtlarından geri kalırlar. Erişkin çağdan sonra ayak bacak ağrıları başlar, ayakta durmakla artan ağrılardır. İş koşulları, ayakta çalışma ve fazla kilolar da ağrılarını artıran diğer faktörlerdir.Ayakkabıların deforme olması ve ayakkabı giyme problemleri ömür boyu sürer, daha ileri yaşlarda erken kireçlenmeler ortaya çıkabilir. Eğer gerekli ise, çocukluk çağında yapılan basit ameliyatlar ile geleceğe yönelik sorunlar ortadan kaldırılabilir.