Çocuklarda Pamukçuk

Bebeklerde özellikle 0-12 ay arası dönemde görülen pamukçuk; çoğunlukla beyaz, bazen de sarımsı rengiyle dudak çevresinde kendini gösteriyor. Yayılması ve kaşınarak açılması durumunda daha geniş bölgede ağrıyla öne çıkan pamukçuk, bebeğin beslenirken canının yanmasına ve uyku düzeninin bozulmasına neden olabiliyor.

Uzm. Dr. Murat Seringeç

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

0-12 Ay Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Anlaşılır, Belirtileri Nedir?

0-12 ay bebeklerde pamukçuk adı verilen lezyonlar ağız bölgesindeki süt kalıntılarını andıran beyaz renkli lezyonlar nedeniyle anlaşılır. Pamukçuklar ağız içerisinde, dilde veya yanak içinde hızla dağılarak kendini gösterir. Pamukçuğun belirti vermesi genellikle bu beyazımsı lezyonun dudağı kapladığının fark edilmesiyle olur. Beyaz ile sarı arası olabilen renkte lezyonların yanı sıra, bir diğer pamukçuk belirtisi de bebeğin huysuzlanarak yemek yemeyi reddetmesidir. Pamukçuk bebeklerde ağrı yapabileceğinden, nadiren bebeğin yemeyi reddetmesiyle karşılaşılabilir.

 Pamukçuk Neden Bebeklik Döneminde Görülür?

Prematüre doğum, anne sütünü yeterince alamama gibi nedenler bebeklerde pamukçuğun gelişimini tetikler. Pamukçuk o nedenle sıklıkla 0-12 ay aralığındaki bebeklik döneminde görülür.

 Nasıl Oluşur?

Pamukçuklar en çok yenidoğanlarda görülür, ancak daha sonraki dönemlerde de bebeklerde görülebilir. Antibiyotik alması gereken bebeklerde bu enfeksiyonun oluşma riski fazladır. Bebeğin ağzında hastalık olarak kendini gösteren Candida Albicans, öncesinde doğum kanalında monila sınıfı mantar enfeksiyonu olarak aktiftir. Genellikle sağlık sorununa neden olmayan bu mantar, vücut dengesinin bozulduğu bazı hastalıklar, antibiyotik kullanımı veya gebelik benzeri hormonal değişimlerle pamukçuk için uygun ortamı hazırlar.

Yenidoğan Bebeklerin Ağız Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?

Dil ve ağız içi dokusu normal görünümünde olan bebekler için, özel bir ağız bakımına ihtiyaç yoktur. Ağız içerisinde pamukçuk benzeri lezyonların olması durumunda, ağız bakımı konusunda bir uzmandan yardım alınmalıdır.

 Pamukçuğun Tekrar Etme Riski Var mıdır? Varsa Bu Nasıl Önlenebilir?

Bebeklerdeki pamukçuk yaraları geçmiş görünebilir, ancak oradaki dokunun bütünlüğü zarar görmüş olduğundan lezyonlar tekrarlayabilir. Bunu önlemek için anne el ve göğüs ucu hijyenine, bebeğin biberonlarının ve emziklerinin doğru temizlenmesine dikkat etmelidir.

 Pamukçuk Nasıl Tedavi Edilir?

Başka herhangi bir sağlık sorunu olmayan, prematüre doğmamış ve anne sütünden yeterince faydalanabilen bebeklerde pamukçuk genellikle kendiliğinden geçer. Annenin bebeği ve kendi sağlığı için, göğüs uçlarını süt kalıntılarından ayırması da önemlidir. Pamukçuk yaralarının bebekte geniş bir alanı kaplaması durumunda, mutlaka doktora danışılmalıdır. Pamukçuk için, antibiyotik içerikli damlalar doktor kontrolünde kullanılabilir. Anne ve bebeğin hijyeni açısından bebeği emzirmeden önce ellerin güzelce yıkanması da pamukçuğa karşı alınabilecek önlemlerdendir.

Pumukçuğu olan bebeğin beslenmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Pamukçuğu olan bebeğin beslenmesinde anne sütü alınması önemlidir. Anne sütü, bu dönemde bebeğin lezyonlarına zarar vermeyeceği gibi, aksine bebeğin bağışıklık sisteminin gelişimini de destekleyecektir. Bebeklerde pamukçuk olduğu dönemde biberon ve emziklerin hijyenine dikkat etmek, annenin bebeği emzirmeden önce ellerini yıkaması da bu anlamda gereklidir. Bebeğin ağrısı olması durumunda emmeyi reddetmesi normaldir. Pamukçuğun bir hekim kontrolünde tedavisinin yapılmasıyla, beslenme güçlüğü sorunu da ortadan kalkacaktır.

Pamukçuk Ciddiye Alınması Gereken Bir Hastalık mıdır?

Pamukçuk bebeklerde sıklıkla görülür, zaman zaman bebeğin bağışıklık sisteminin direncine göre kendiliğinden de geçebilir. O nedenle, korkulacak bir durum söz konusu değildir. Ancak, lezyonun soyulması veya kaşınması gibi durumlarda yaranın genişlemesi, daha büyük alana yayılması enfeksiyon riskini artırır.  Bu açıdan bakıldığında, bebeklerde görülen pamukçukların düzenli kontrolü ve gerekli durumlarda doktora danışılması oldukça önemlidir.