İlk aylarda yaşanabilecek sorunların çözümü için pratik öneriler


  Madalyon Psikiyatri Merkezi uzmanlarından
Klinik Psikolog Handan Ergün Hoşrik ile evlilikte ilk ayların zorlukları ve
çift terapisi üzerine yapılan sohbetin metni

Yeni evlenen çiftleri ilk aylarda ne gibi
zorluklar bekliyor

İlk bir yıl için uyum süreci diyebiliriz.
Evlilik, çiftlere yeni statü ve beklentiler getiriyor. Yeni statüye uyum, ev
sorumluluğunu üstlenmek, aile olmak gibi maddi manevi yaşamı değiştiren bir
süreç çiftlerimizi bekliyor. Mekansal olarak birlikte yaşamaya alışmak,
birlikte yenecek yemekler, işe gidiş geliş gibi bir çok farklı konuda uyum
sağlanması gerekiyor. İyi bir iletişim sağlandığı sürece keyifli bir süreçtir
aslında

Bu süreç her zaman zorlu mu oluyor

Tabi ki hayır. Kültürel olarak çiftlerin
ailelerine ne kadar uyum sağladığı ve aile yapıları bu süreçte önem kazanıyor.
Aileden ayrışıp ayrışmadığınız da çok önemli. Gelen vak’aların %70′inde
ailelerle ilgili sıkıntı düzeyi yüksek oluyor. Kadın ya da erkek fark etmiyor
bu noktada. Kendi ailesinden sağlıklı bir şekilde ayrışmış olan kişi, eşiyle de
sağlıklı bir ilişki kurabiliyor. Sorun çıkmamalı diye bir şey yok. Sorunlar
olabilir, önemli olan beraber atlatmaya çalışmak. Hayat boyu bu böyle

 Her iki taraf da o evde yeni

Çiftlerin en büyük sıkıntıları nedir?
Aileden ayrışma diyebilir miyiz

Esas sorun iletişim oluyor. Birlikte sorun
çözebiliyorlar mı? Bu çok önemli. Benim dediğim olacak diye düşünüyorlar.
Tahakküm altına giren mi olacağım diye korkuyorlar. İddiaya ya da yaptırıma
kapılırlarsa veya isteklerini sustururlarsa sorun yaşanıyor. Aslında ilk aylar
için, beklentileri, talepleri dile getirmek önemli. Ancak sorunların
kendiliğinden çözülmesi için de illa evliliği beklemek gerekmiyor. Çok fazla
kavga gürültü varsa baştan çözüme gidilmesi gerekir. ‘Evlilikte keramet vardır’
diyerek, sorunları evlendikten sonra çözmek için bekletmemeliler

Çift terapisinde neler oluyor

Çiftler herhangi bir sorunla gelebiliyor.
Anlaşmazlıklar, ailelele ilgili çıkmazlar, tartışmalar, aldatmalar vb. Çift
terapisine gelen kişiler öncelikle hangi duyguları beslediklerini anlatıyor.
Çifti ilk önce birlikte daha sonra ayrı ayrı görüşmeye çağırıyoruz. Daha sonra
nasıl bir süreç izleyeceğimizi belirliyoruz. Zaman zaman bireysel görüşme
sırasında çiftlerden biri devam etmek istemediğini de söyleyebiliyor, bu
durumda zorla terapiye devam etmek tabi ki mümkün olmuyor

Terapiye gelen çiftin evliliğinin
gerçekten yürümeyeceğini görürseniz ne yapıyorsunuz

Çifte deneyebilecekleri yeni yollar,
yöntemler paylaşıyoruz. Genelde sorumluluk almak istemiyorlar ve bizim
ağzımızdan bir şey duymak istiyorlar. ‘Devam edin ya da ayrılın’ gibi bir karar
duymak istiyorlar. Bu kararı biz vermiyoruz. Çözüm konusunda destek veriyoruz.
Genelde çiftler terapiye son çare olarak geliyor. Aslında biz daha önceki bir
noktada gelmelerini tercih ediyoruz. Bazen de ilişkiyi bitirmek istiyorlar
ancak bitiremiyorlar,  o sürede biz yine
yardımcı oluyoruz. İhtiyaç duydukları doğru kararı verebilmelerine yol
göstermek için orada bulunuyoruz

Hepimizin geçmişteki kendi ailelerimizden
getirdiğimiz farklı donanımlarımız var. Bununla ilgili bir örnek verebilirim

Evli bir çift ilişkilerindeki
beklentilerin getirdiği sorunlar nedeniyle çözümsüz kaldıkları için geldi.
Erkek hastalandığı zaman eşinden yeterince duygusal destek alamadığından, ilgi
göremediğinden yakınıyordu. Eşi hastalık karşısında uzak kalıyor ve karşılıklı
gerilim yaşanıyor. Çünkü erkeğin kendi ailesinden gördüğü; hastalanan kişiyle
ilgilenilir, bakım verilir. Hasta kişi ilgiyle iyileşir gibi bir alışkanlıkla
yetişmiş. Eşinden de beklentisi bu yönde. Kadının da çocukluğu hep
hastalıklarla geçmiş. Anne ve babaya bakmak durumunda kalmış. Bu yüzden de
hastalığı bir tehdit olarak algılıyor ve uzak kalmayı tercih ediyor. Kaybetme
kaygısı da yaşıyor. Hastalandıklarında ne yapacakları konusu aile öykülerinden
farklı şekilde geldiği için tepkileri de farklı oluyor. Birbirlerinin neden
böyle davrandığını bilmedikleri için de çatışma yaşıyorlar. Terapi odasında
bunları konuştuğumuzda, birbirlerinin geçmişlerinden dolayı bu tarz
beklentilere girdiklerini anladıklarında birbirlerine karşı anlayış
göstermeleri ve gerginliği çözmeleri kolay oldu

Yeni evlenen çiftlere ne gibi
önerilerde bulunmak istersiniz

 Öncelikle konuşurken isteklerini direktif
gibi iletmekten kaçınmalılar. Suçlayarak ya da eleştirerek dile getirmemeliler.
Kendi ailelerindeki gibi her şeyin kendi kurdukları ailede de olmasını
beklememeliler. Yukarıdaki örnek üzerinden devam edecek olursak, ‘Ne kadar
ilgisizsin, anlayışsızsın’ demek yerine Hastalandığımda daha çok desteğe,
ilgiye ihtiyacım var’ demek daha kolay anlaşılmamızı ve kabul görmemizi sağlar

Nişanlılık döneminden hala
çözemedikleri içlerinde tuttukları devam eden sorunları varsa çok gecikmeden
destek almalarını öneririm. Genelde başvurular bize 7. aydan sonra gelmeye
başlıyor. İlk önce kendi çözüm yöntemlerini deniyorlar, bekliyorlar ve sonra
destek almaya geliyorlar. Örneğin kıskançlık evlendikten sonra değişmiyor,
sahiplenme yasal hale geldiği için bir çok vak’ada daha da artabiliyor.