Kişinin kendisini yetersiz ve beceriksiz görmesi, bilinçaltında en çok görülen psikolojik sorunlardan biri.


  Değersizlik hissi önemli
bir psikolojik fenomen. Bu his çok farklı şekillerde dışarıya yansır. Hatta bu
insanlar kendilerini iyi hissetmek için büyüklenme gibi tavırlar içerisine de
girerek çevresindekileri rahatsız bile edebilirler.

Değersizlik hissi ile
büyüklenme duygusu kıtaların en doğusu ile kıtaların en batısı gibi uç duygular
olmakla birlikte birbirlerine komşudurlar.

Değersizlik hissi, depresyon,
kaygı bozukluğu gibi durumlarda ise özgüven eksikliği şeklinde açığa çıkar.
Adeta üçüncü bir göz gibi kendisini gözetler. Kendine dair zayıf ve beceriksiz
olduğu yönünde ön kabuller geliştirir. Kişilerin kendileri hakkındaki olumsuz
düşünceleri ikili ilişkilerini de zorlaştırır.

İlgi gören kişiler de
değersizlik hissi yaşayabilir

Sadece rencide edilen,
değersiz olduğu hissettirilen insanların bu duyguyu yaşadıklarını düşünmek de
doğru değil. Çünkü kişilerin belirledikleri hedefler, mükemmeliyetçilik duygusu
gibi etkenler ‘sağlıklı' bir ailede yetişmiş bir çocuğun bile değersizlik
hissiyle baş etmek zorunda kalmasına neden olabilir. Örneğin kendisine,
üniversite sınavında yüksek bir puan alma hedefi koyan genç, sınav sonrası
beklentisini karşılamayan bir puan aldığında değersizlik hissi yaşayabilir.
Yine ailesi tarafından çok sevilen, ilgi gösterilen çocuklar da bunları
yaşayabilir. Çünkü kendi benliğini kazanma sürecinde yaşadığı aşırı
kontrolcülük, mükemmeliyetçilik gibi sorunlar kişiyi sürekli iç sesinin açığa
çıkardığı değersizlik hissiyle baş etmek zorunda bırakır.

İnsan temelde narsisttir
ve bu aslında birçok başarının da kaynağıdır. Kişiyi hedefine ulaşma noktasında
motive eden ve başarıyı getiren bir his olarak narsizmin her bireyde var olduğu
bilinmelidir.

Kişi değersizliği
bastırmak için büyüklenmeye başvuruyor

Allah'a karşı kulluk
vazifelerinde acziyet normaldir. Bu psikolojik manada kişilik sorunlarıyla
hissedilen değersizlikten farklıdır. Psikolojideki değersizlik büyüklenmeyle
aynı şeydir. Çünkü yetersizlik hissiyle baş etmeye çalışanlar bu duyguyu
bastırmak için büyüklenme, kendini beğenmişlik gibi davranışlar da sergilerler.

Ne yapmalıyız

* Profesyonel destek
alarak önce depresyon, kaygı bozukluğu, mükemmelliyetçilik gibi sorunların
kendinizde olup olmadığını öğrenin.

* Güçsüz taraflarınızı
saklamak yerine, kendinizle yüzleşin.

* Güçlü yönlerinizin de
verdiği motivasyonla kimsenin ‘kusursuz' olmadığını kendinize hatırlatın.

 * Kişiler hedeflerine
yaklaştıracak işlerle meşgul olduklarında kendilerine güvenmeye ve yetersizlik
hissinden kurtulmaya başlıyorlar. Bunun için zayıf yanlarınızı kimi sanatsal
faaliyetlerle tamir edin.

* Herhangi bir alana
yönelip burada bir şeyleri başardığınızı gördüğünüzde de hem şahsî hem de
sosyal hayatınızda değersizlik hissinden zamanla sıyrılacaksınız.