Geceleri sık uyanmanın bazı nedenleri


  Psikiyatrist/Psikoterapist
Yrd.Doç.Dr.Rıdvan Üney, gece sık uyananlara önerilerde bulundu

“Uyku tüm canlılarda
gözlenen doğal bir dinlenme biçimidir” diyen Yrd.Doç.Dr.Rıdvan Üney, “Canlılar
günlük işlevlerini gerçekleştirebilmek için uykuya ihtiyaç duyarlar. Uyku tam
anlamıyla şuursuzluk olarak nitelendirilemez. İnsanın uyanma ve uyandırılabilme
durumu vardır. Kişinin yeterli uyku almaması unutkanlık, sinirlilik, dikkat
dağınıklığı gibi sorunlara neden olabilir. Ayrıca gereğinden fazla uyku
depresyon gibi rahatsızlıklardan kaynaklanıyor olabilir. Uyku insan ömrünün en az
1/3'ünü oluşturur. İnsanlar dinlenme gerekliliği nedeniyle günün uygun zamanını
uykuda geçirirler. Sağlıklı bir uyku, bizi ertesi günün yoğunluğuna karşı
dayanıklı kılar. Enerjik olmamızı sağlar” diye konuştu.

İHA'nın haberine göre;
Uykuya dalma sorunu, erken uyanma, geç uyanma gibi gece uyanmalarının da önemli
bir sorun olduğunu kaydeden Yrd.Doç.Dr.Rıdvan Üney, “Gece sık uyanma bazen bir
sağlık sorunun göstergesi iken, bazen de normal bir durum olarak
değerlendirilir” diye konuştu.

Yrd.Doç.Dr.Rıdvan Üney,
gece sık uyanmanın nedenlerini şöyle sıraladı:

“Yatağın konforsuzluğu: Konforsuz ve bedeni rahatsız eden aşırı sert veya aşırı
yumuşak yataklar; kişinin kas ev iskelet sistemini bozarak, sık uyanma nedeni
olabilir.

Farklı bir yerde uyumak: Alışkın olduğunuz yer dışında farklı bir ortamda,
gürültülü ya da aşırı sessiz bir ortamda uyumak sık uyanmanıza sebep olabilir.
Anacak kişi belirli bir süre sonra bu rahatsız edici nedenleri duymaz ve
çoğunlukla uyanmaz. Örneğin demiryoluna, havaalanına ya da anayola yakın
evlerde uyumak.

Fazla yemek yedikten
sonra uyumak: Ağır ve fazla yemek
yemek ya da geç saatte yenilen yemekten hemen sonra uyumak, kişinin gece
uyanmasına neden olabilir.

Aşırı sıcak: Aşırı sıcak havalar veya kışın çok sıcak bir ortamda
uyumak uykunuzu bozabilir. Genelde sabaha karşı saat 3.00 gibi vücut kendi
sıcaklığını düşürerek enerji harcamasını azaltmaya çalışır. Ancak ortam fazla
sıcaksa kişi uyanır.

Huzursuz bacak sendromu: Bazen ilaçlar nedeniyle bazen ise nedensiz ortaya çıkan
huzursuz bacak sendromunda, kişi bacağını rahatsız ve huzursuz hisseder ve bu
nedenle sık uyanır.

Jet lag: Uzun uçak seyahatleri sonucunda kişinin gece gündüz
kavramı karışabilir. Özellikle saat farkının çok olduğu ülkelere gidişte kişi
birkaç gün oranın saatine göre değil, geldiği ülkenin saatine göre uyanır.

Uyku apnesi: Burun ya da ağız solunumunun 10-40 saniye durmasıdır.
Ancak karın kası hareketleri devam eder ve hasta nefes alıyormuş gibi görünür.
Kişi gecede 300 kez bu durumu yaşayabilir. Bu durum da sık uyanmaya neden
olabilir.

Fizyolojik uyanma: Uykunun 2 dönemi vardır. Bu dönemler gece boyunca 3-4
kez, artar da birbirini takip eder. Bu dönemlerden biri, uyanık olduğumuza
yakın zihnimizin hareketli olduğu bir dönemdir. Zaman zaman bu dönemlerde
uyanma olabilir.

Kan şekerinin düşmesi: Kullanılan ilaçlar ya da şeker hastalığı nedeniyle gece
uykuda kan şekeri düşebilir. Bu da sık uyanma sebebi olabilir.

Bedensel hastalıklar: Romatizmal hastalıklar, ortopedik sorunlar, burun
tıkanıklığı, ağrılar da sık uyanmaya neden olabilir.

Gebelik: Gebelik döneminde sırt üstü yatıldığında, hem kan
dolaşımı hem de bebeğin baskısı uykuda sık uyanmaya sebeptir.

Stres: Stresli dönemlerde sık uyanma çokça görülür. Ertesi gün
stresimizin yüksek olacağı her hangi bir problem var ise uyku kalitemiz
bozulur. Sınav, iş görüşmesi, iş yerinde tartışmalı ortam, eşle çatışma
bunlardan bir kaçıdır.

Ruhsal hastalıklar: Hemen hemen tüm ruhsal bozukluklarda, özellikle;
depresyon, panik bozukluk, endişe bozukluğu durumunda gece sık uyanma ve
dinlenememe yakınması çoktur.

Gece nöbeti ya da gece
vardiyası olan işlerde çalışmak: Kişinin uyku döngüsünü bozabilecek çalışma koşulları, vardiya olmayan
dönemlerde de kişiyi gece uyandırabilir.

Uygunsuz uyku
alışkanlığı: Geç yatmak bazı kişiler
için alışkanlık olmuştur. Uyku ritmini değiştirmek istediklerinde yani artık
erken uyumak istediklerinde, bir süre sık uyanırlar.

Kullanılan ilaçlardan
dolayı oluşan uykusuzluk: Bazı
ilaçlar, hatta uyku ilaçları bile kişinin uykusunu bozabilir. Bu durum çok
nadir değildir. Bu nedenle kişi ilacı bıraksa dahi hekimini bu konuda
bilgilendirmelidir.

Kâbus görme: Stresli dönemlerde, ilaç yan etkisi olarak ya da kişide
herhangi bir nedene bağlanamayan kâbuslar uyku düzenini bozabilir.

Alkol- uyuşturucu madde
kullanmak: Alkol veya uyuşturucu
kullanan kişilerde sık uyanma kural gibidir. Bazıları çözüm olarak daha fazla
alkol ve uyuşturucu alır. Ve sonunda kısır döngü gelişir. Sık uyanmamak için
aldığı maddeler sonunda uykusuzluğa sebep olur.

Adet dönemi ile ilişkili
uyku bozukluğu: Adet öncesi
dönemin gerginliğine bağlı olarak sık uyanma görülebilir. Bu adet öncesi
sinirlilik/mutsuzluk sendromun bir parçasıdır.

Dikkat eksikliği ve
hiperaktivite bozukluğu: Bu
rahatsızlığı olan kişiler, erken yaşlardan itibaren sık uyanma sorunu
yaşamaktadırlar. Uykunun kaliteli olması ve kişinin ertesi güne
hazırlanabilmesi için bu problem ortadan kaldırılmalı veya tedavi edilmelidir.
Sorun devam ederse psikolojik ve psikiyatrik sorunlar için uygun bir ortam
oluşur.”