“Ölümden başka her derde çare” olarak bilinen çörek otunun, sağlığımıza olan faydaları saymakla bitmiyor
Kullanımı binlerce yıl öncesine dayanan çörek otu
günümüzde pek çok bilimsel araştırmaya konu olmaktadır. Ülkemizde hemen her
bölgede yetişen ve dünyada kendisine birçok yetişme alanı bulan çörek otu, ince
yapraklı ve otsu bir tarla bitkisidir. Çörek otu olarak kullanılan siyah küçük
susamsı tanecikler, bitkinin dallarında yetişen kapsüller içindeki tohumlardır.
İçeriğinde birçok vitamin ve molekül bulunduran çörek otu, bağışıklık
sisteminin güçlenmesinde çok etkilidir. Hatta bazı ilaçların üretiminde de ham
madde olarak kullanıldığı bilinir. İçeriğinde protein, bitkisel yağlar bol
miktarda bulunmaktadır. Bunun dışında yeterli miktarda A vitamini, C vitamini,
B vitamini ve fosfor içerir. Çörekotu alternatif tıpta “sıcak ve kuru” özelliğe
sahip bir bitki olarak tanımlanır.
Özellikle, kanserli hücrelerin temizlenmesi ve kansere
karşı koruyucu etkisi ile ilgili olarak yapılan çalışmaların sonuçları umut
vermektedir.
Tarih boyunca İslam kültürünün egemen olduğu topraklardan
Antik Yunan ve Mısır’a kadar geniş bir coğrafyada yaygın olarak kullanılan
çörek otu ve çörek otu yağı günümüzde Amerika ve Avrupa kıtasında pek çok
hastalıktan korunma ve bazı hastalıkların tedavisi amacıyla tüketilmektedir.
Çörek otunun faydaları arasında ilk olarak sayılanlar
ağrıları hafiflettiği, bağışıklık sistemi güçlendirdiği, saçlara iyi geldiği ve
astım hastalarında tedaviye yardımcı olduğudur.
Geleneksel olarak kullanımı ve faydaları son yıllarda
yapılan araştırma sonuçları ile de desteklenmektedir.
Bu yazıda çörek otunun faydaları konusunda, sadece
yapılmış bilimsel araştırmalara dayanan bilgiler bulabilirsiniz.
Çörek Otunun Sağlığa Faydaları
Pankreas Kanseri:
ABD merkezli “The Kimmel Cancer Center” tarafından Prof. Hwyda Arafat
önderliğinde yapılan araştırmaya göre, çörek otu yağında bulunan “thymoquinone”
adlı kimyasal bileşen pankreas kanseri hastalarında kanserli hücrelerin
gelişimini durduruyor ve bu hücreleri öldürerek kanserli hücre sayısını
azaltıyor.
Kolon Kanseri:
2010 yılında Mısır’da yapılan ve sonuçları National Library of Medicine’da
yayınlanan çalışmaya göre çörek otu laboratuvar hayvanlarındaki kolon kanseri
hücrelerinin sayısının önemli ölçüde azalmasını sağlamış.
Göğüs Kanseri:
2003 yılında ABD Jackson State Üniversitesi tarafından yapılan çalışmada çörek
otu yağı kullanılarak kanser hücreleri önemli oranda tedavi edilmiş.
Beyin Kanseri:
Çörek otunda bulunan “thymoquinone” adlı bileşen en ölümcül beyin kanseri
türlerinden biri olan “Glioblastoma” nedeniyle gerçekleşen hücre ölümünü
yavaşlatıyor. Çörek otu aynı zamanda kurşun zehirlenmesine bağlı olarak beyinde
meydana gelen hasarın azaltılması ve geri döndürülmesine yardımcı oluyor.
Hipertansiyon: Kan
basıncının normal değerlerin üzerinde olması durumu olan hipertansiyon kalp
hastalıklarının başlıca nedenleri arasında gösterilmektedir.
Çörek otu, 2008 yılında sonuçları yayınlanan bir
araştırmada kan basıncını normale döndürmeye yardımcı olan doğal ürünler
arasında gösterilmiş. Aynı çalışmaya göre düzenli olarak çörek otu tüketmek
kötü kolesterolü düşürürken, damarların temizlenmesine yardımcı olan iyi
kolesterolü yükseltiyor.
Ancak bu araştırma hafif ve orta dereceli yüksek tansiyon
hastaları üzerinde yapılmış. İleri derecede yüksek tansiyon hastalarına etkisi
konusunda yapılmış bir araştırma henüz bulunmuyor.
Antioksidan:
Çörek otunun antioksidan etkisi bilimsel araştırmalarla destekleniyor. Zaten
kansere karşı önerilmesinin başlıca nedeni olarak bu antioksidan etkisi ve
vücutta oksidadif stresi azaltarak kanser oluşumunu önlemesi olarak
gösteriliyor.
Mevcut kanser için tedavi gören hastalarda ise, kanser
tedavisi için uygulanan radyasyon tedavisinin yan etkilerini azalmak için
önerilen doğal ürünler arasında yer alıyor.
Vitamin ve Mineraller:
Çörek otu önemli vitamin ve mineraller bakımından oldukça zengindir. Çörek otu
thymoquinone, beta sitosterol, miristik asit, palmitik asit, palmitoleik asit,
stearik asit, oleik asit, linoleik asit, arakidonik asit, protein, B1 vitamini,
B2 vitamini, B3 vitamini, folik asit, kalsiyum, demir, bakır, çinko ve fosfor
başta olmak üzere 100’den fazla kimyasal bileşen içerir.
Çörek Otunun Diğer Faydaları
Romatizma: Çörek otunda bulunan
thymoquinone, dithymoquinone ve timol bileşenler antioksidan etkiye sahip ve bu
bileşenlerin iltihap önleyici özelliği bulunuyor.
2007 ve 2011 yılında yapılan 2 farklı araştırmaya göre
düzenli olarak çörek otu veya çörek otu yağı tüketmek romatizmaya bağlı
iltihabı azaltarak hastalığın belirtilerini hafifletiyor.
Bağışıklık Sistemi:
Laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan ve sonuçları 2010 yılında yayınlanan
bir araştırmaya göre çörek otu yağı radyasyona maruz kalan canlılarda
bağışıklık sistemini güçlendirerek zararlı ışınların vücuttaki olumsuz etkisini
azaltıyor.
Bu nedenle radyoterapi tedavisi gören hastalarda
ışınların yan etkisini hafifletmek için önerilen gıdalar arasında yer alıyor.
Astım: Çörek otunun iltihap
önleyici özelliği iltihaplı diğer hastalıkların tedavisinde kullanılmasını da
sağlıyor. Hava kanallarının iltihabı nedeniyle görülen astım bu hastalıklar
arasında yer alıyor. Çörek otu, hava kanallarında oluşan iltihabın
azaltılmasına yardımcı olması için öneriliyor.
Alerjiler: Çörek otunda bulunan
omega 3 yağ asitleri geleneksel alerji ilaçlarının etkisini arttırarak alerji
belirtilerin hafiflemesine yardımcı oluyor.
Saçlar: Çörek otunun saça
faydaları konusunda yapılmış bilimsel araştırma sayısı yetersiz olmasına karşın
pek çok kişi tarafından saç bakımında kullanılmaktadır. Çörek otu yağı saçları
nemlendirir, saç tellerini güçlendirir ve saçın sağlıklı olarak uzamasına
yardımcı olur.
Boğaz Ağrısı:
Çörek otu çayı akut bademcik iltihabı ve gırtlak dokusunun iltihaplanması
nedeniyle görülen boğaz ağrılarına iyi gelir.
Ameliyat İzleri: Bu
konuda yapılan çalışmalar, ameliyat sonrası operasyon yapılan bölgeye düzenli
olarak çörek otu yağı sürmenin ameliyat sonrası oluşabilecek yara izlerini
önemli oranda ortadan kaldırdığını göstermektedir.
Ancak bu araştırmalar sadece laboratuvar hayvanlarıyla
sınırlıdır ve insanlar üzerinde aynı etkiye sahip olup olmadığı konusunda henüz
yeterli bilgi bulunmamaktadır.
Epilepsi: Medical Science
Monitor dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre çörek otu geleneksel tedavi
yöntemlerine direnç gösteren çocuklarda epilepsi nöbetlerinin sıklığını
azaltıyor.
Bu araştırma yaşları 13 ay ve 13 yaş arasında değişen, en
az 1 aydır epilepsi tedavisi gören 20 çocukla yapılmış ve düzenli olarak çörek
otu özü verilen çocuklarda belirgin oranda epilepsi nöbeti sayısının azaldığı
tespit edilmiş.
Migren: Çörek otu yağı
geleneksel olarak migrene karşı kullanılmaktadır. Bunun için atağın ilk
belirtilerini hissettiğinizde ensenize, gözlerinizin üstüne ve alnınızda
saçların başladığı yere çörek otu yağı sürün.
Başınızın üst kısmı ağrıyorsa parmak uçlarınızı çörek otu
yağına batırarak bu bölgeye dairesel hareketlerle masaj yapabilirsiniz. Burun
deliklerinin iç kısmına 1-2 damla çörek otu yağı sürerek derin nefes almak daha
kısa sürede sonuç almanıza yardımcı olacaktır.
Diş Ağrısı: Diş ağrısı nedeniyle
ilaç kullanmak istemiyorsanız ağrıyan bölgeye ve çevresine bir miktar çörek otu
yağı sürebilirsiniz. Ayrıca 1 çay bardağı ılık suya 6-7 damla çörek otu yağı
damlatıp düzenli olarak gargara yapmak diş eti ve diş ağrısına iyi gelir.
Enerji: Düzenli olarak çörek
otu tüketmek enerji verir ve özellikle mevsim değişimlerinde görülen halsizliğe
iyi gelir.
Diyabet: Çörek otu İran başta
olmak üzere çeşitli ülkelerde diyabet tedavisinde kullanılan doğal ürünler
arasında yer almaktadır. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarda çörek
otunun özellikle tip 2 diyabet hastalarında kan şekerini dengelediğini ortaya
koymaktadır.
Çörek Otunun Yan Etkileri
Çörek otu ve çörek otu yağının sağlık için pek çok
faydası olmasına karşın diğer bitkisel ürünlerde olduğu gibi bilinçsiz ve aşırı
tüketiminin bazı yan etkileri bulunmaktadır.
Öncelikle tansiyon, epilepsi, kalp hastalıkları, şeker
hastalığı ve herhangi bir diğer hastalık nedeniyle düzenli olarak ilaç
kullanıyorsanız çörek otu, çörek otu yağı veya takviyesi kullanmaya başlamadan
önce doktorunuzdan olası yan etkiler hakkında bilgi almalısınız.
Gıdalarla birlikte tüketilen çörek otu genel olarak
güvenli kabul edilmekle birlikte çörek otu takviyesi kullanımı, özellikle
hamilelik ve emzirme döneminde sadece doktor kontrolünde yapılmalıdır.
Çörek otu yağı cilt üzerinde kullanıldığında bazı
kişilerde kontakt dermatite yol açabilir. Kaşıntı, kızarıklık ve cildin
pullanması kontakt dermatit belirtileri arasındadır.
Yüksek dozlarda çörek otu yağı tüketimi böbrek veya
karaciğer tahribatına neden olabilir.
15 Nisan 2017 20:23