Uzmanlar, konserve ton balıklarının haftada bir defadan fazla tüketilmemesi gerektiğini belirtiyor.


  Memorial Dicle Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü'nden Op. Dr.
Mehmet Demir, göz sağlığı için vitamin ve minerallerin etkisi hakkında
bilgilendirmelerde bulundu.

A
vitamininin başlıca görevlerinden birinin görmeyle ilgili olduğunu belirten
Demir, bu vitaminin, gözün arka tabakası olan retinada bulunan ve
"rodopsin" adlı ışığı tanıyan proteinlere bağlanarak, gece
görüşünü sağladığını söyledi.

Demir,
" A vitamini ya da retinol eksikliğinde, gece körlüğü adı verilen gece
görememe sorunu oluşur. Eğer vücuda yeterli miktarda A vitamini alınmazsa gece
körlüğü, gözyaşının azalması ve kuru göz ile göz kornea tabakasında yara
sorunları ortaya çıkabilir. A vitamini; karaciğer, yumurta, süt gibi hayvansal
gıdalarda ve portakal, havuç, patates, ıspanak, karalahana, mango, kavun, gibi
yeşil ve sarı renkli sebzeler ile meyvelerde bulunur. Yumurta ve süt ürünleri
yemeyen kişilerde A vitamini eksikliği görülebilir." dedi.

"E
vitamini vücutta çeşitli nedenlerle oluşan zararlı oksijen ürünlerini yok
eder"

E
vitamininin zararlı oksijenleri yok ettiğini anlatan Demir, şunları söyledi:
"Vücudun dolaşım sisteminde bulunan 'alfa tokoferol' vücut için zararlı
olan zehirli maddelerin atılımına yardımcı olur. E vitamini de alfa tokoferol
tipi bir antioksidandır. Yani vücutta çeşitli nedenlerle oluşan zararlı oksijen
ürünlerini yok eder. Vücut için gerekli olan E vitamini, göz dibindeki retina
adı verilen damarlı bölgenin dejenerasyonunda da faydalı olabilir. Zeytinyağı,
ayçiçeği yağı, ayçiçeği, ceviz, badem, tereyağı, kırmızı et, ıspanak, brokoli
gibi yeşil yapraklı sebzeler, kivi, mango ve muz E vitamini yönünden zengin
besinlerdir. Magnezyumun, kan şekerini düzenleyici özelliği vardır. Magnezyum
eksikliği olan şeker hastalarında retina bölgesinde önemli sorunlar oluşabilir.
Magnezyum içeren besinler; ıspanak ve yeşil yapraklı sebzeler, kuru
baklagiller, kuruyemişler, tam tahıl, su, yer fıstığı, kepekli ekmek, peynir,
tavuk, biftek, patates, portakal, domates, soğan, incir, üzüm, hurma, çavdar,
yoğurt, patates, havuç, kereviz, marul ve pırasadır."

Katarakt oluşumunun önlenmesi
için B2 vitamini

Katarakt
oluşumunun önlenebilmesi için B2 vitaminin oldukça fayda sağladığını dile
getiren Demir, "B2 vitamini yani riboflavin, gözde katarakt oluşmasını
engeller, göz yorgunluğunu hafifletir ve migren ataklarını azaltabilir. B2
vitamini özellikle et, karaciğer, tavuk, yağsız süt, yoğurt, yumurta sarısı,
peynir, papatya, ısırgan otu, adaçayı, brokoli, ıspanak, yeşil yapraklı
sebzeler, balık, baklagiller ve tahıllarda bulunur." ifadelerini kullandı.

Şeker
hastalığının gözün sinir ve damarlarında harabiyete yol açabileceğini, bunun
önlenmesi için de yeterli miktarda C vitamini alınmasının önemine değinen
Demir, bu vitaminin, hücrelerdeki sorbitol denen şekeri artırarak, yüksek kan
şekerinin yan etkisini önleyici etkiye sahip olduğunu kaydetti.

"Çinko, görme yeteneğinin
geliştirilmesi açısından önemli"

Demir,
çinkonun gözlerdeki net görüş açısından önem taşıdığına vurgu yaparak,
"Görme yeteneğinin geliştirilmesi ve daha net görüş yakalanması açısından
son derece önemli olan çinko, göz yaralarını önlemek için de gereklidir. Arpa,
peynir, sığır eti, kepekli ekmek, tavuk, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri, balık,
patates, ceviz, badem, tam tahıl, kuru fasulye, lahana, ay çekirdeği,
karaciğer, kuzu eti ve tahıllarda çinko bulunmaktadır. Kırmızı et ve tavuk eti
gibi hayvansal gıdalarda bulunan çinko daha kolay emilir." şeklinde
konuştu.

Göz
sağlığı için tüketilmesi gereken besinlerle ilgili Demir, şu ifadeleri
kullandı: "Üzüm çekirdeğinin içeriğinde çok kuvvetli bir antioksidan olan
proantosiyanidin vardır. Bazen makula dejenerasyonu yani halk arasında bilinen
adıyla sarı nokta hastalığı ve şeker hastalığının, sinir ve göz hasarından
korunmak için alınır. Kapsül veya tablet şeklinde bulunur. Bununla birlikte
bilimsel çalışmalarda üzüm çekirdeğinin antioksidan etkisi olduğu saptanmıştır.
Üzüm çekirdeği LDL kolesterol denen kötü kolesterolün oksidasyonunu önleyici
özelliğe de sahiptir. Ispanak ve kabakta bulunan lutein, zeaxantin ve
mesozeaxanthin, göz dibindeki makula bölgesinde bulunan bir renk maddesi
oluştururlar. Luteinin göz sağlığı üzerinde etkisi araştırılmış ve sonuçta
antioksidan etkili olduğu ve ışığın zararlı etkisini önlediği ortaya
konulmuştur. Sarı nokta hastalığı bulunan kişilerde lutein ve zeaxantin düzeyi
düşük bulunmuştur. Luteini gıdalarla fazla alanlarda yaşa bağlı sarı nokta
hastalığı veya katarakt daha az görülür. Luteinin gıdalarla alınması, kapsül şeklinde
alınmasından daha yararlıdır."

"Konserve ton balıkları
haftada bir defadan fazla tüketilmemeli"

Son
olarak Demir, "Omega 3 yağ asitleri, gözde ileri yaşa bağlı olarak ortaya
çıkan sarı nokta hastalığının önlenmesi açısından çok önemlidir. Soğuk suda
yetişen ve derin su balığı olarak bilinen somon, omega 2 ve omega 3 yağ
asitleri bakımından oldukça zengindir. Bunun yanında yine omega 3 içeriği
yüksek olan; sardalye, ringa, deniz levreği ve hamsi gibi balıklar da haftada 2
kez tüketilmelidir. Bu balıklarda aynı zamanda D vitamini, B vitaminleri,
selenyum, porasyum ve protein bulunmaktadır. Konserve ton balıkları ise haftada
bir defadan fazla tüketilmemelidir. Bal kabağı, içinde bulunan karoten, yüksek
lif, C ve E vitamini, potasyum, magnezyum ve pantotenik asit vitamini yönünden
çok faydalı bir meyvedir. Kalorisi de düşüktür. Karotenoid miktarı en yüksek
olan besinlerden biridir. Bal kabağının çekirdeği veya kabak çekirdeği de
sağlığa faydalıdır. Kabak çekirdeğinde E vitamini, potasyum, magnezyum, çinko,
omega 3 ve omega 6 yağ asitleri vardır. Katarakt ve sarı nokta hastalığına
karşı koruyucu özelliği bulunmaktadır." dedi.