Ön yargılarımız


  Bir tutum ya da inanç, kalabalık bir grup tarafından kabul
görüyorsa başka  bir kişinin de aynısını benimseme olasılığı yüksektir.
Meselenin izahına binaen, meşhur bir deney görüşmesinde sekiz kişilik bir
grupta sadece bir tanesi gerçek denektir. Diğer yedi kişi ise deney ekibi
üyelerinden oluşmaktadır. Gerçek denek 6.sıraya oturtulur ve sorulan soruya
sahte denekler sürekli yanlış olan seçenekleri söylemişlerdir. Kendinden önceki
katılımcıların cevaplarını duyan denek, kendini sürü psikolojisine uymaktan
alıkoyamamış ve emin olmasına rağmen yanlış olan seçeneği işaretlemiştir.
Duruma şaşıran deney başkanı neden göz göre göre yanlış cevap verdiğini sorar.
Denek yanlış cevap verdiğini bildiği halde 'gruba uymak' adına bunu yaptığını itiraf
eder.

Genelde
insanlar dışlanmak, yalnız kalmak korkusu ve aynı zamanda aidiyet hissine
duydukları ihtiyaçtan ötürü toplum içerisinde kurallara ve kararlara boyun eğme
zorunluluğu hisseder.

Toplumsal
olay, kışkırtma ve yönlendirmede bu psikolojinin büyük bir etkisi
görülmektedir. Hiç ihtiyacı olmadığı halde süpermarketlerde başkalarının rağbet
ettiği ürünleri satın almadan tutun, basit bir banka kuyruğunda sorgulamadan
sıraya girmeyi buna örnek verebiliriz. Çünkü insanların kalabalık hale gelmiş
olmaları onlara bir nevi kollektif ruh aşılamaktadır. 

Hindistan'da
yaşanan bir hadisede; 

Bir
kurban bayramında, sarıklı sakallı iki kişi ve arkalarında iple sıkıca
bağlanmış, hiçte nazik olmayan bir şekilde çekiştirilen bir inekle beraber
Hinduların oturduğu mahalleden geçiyorlar. Doğal olarak Hindu gençler
karşılarına çıkar ve ineği ne yapacaklarını sorarlar iki kişi 'Biz Müslümanız
ve ineği inancımız gereği bugün  keseceğiz' cevabını verir. Bunun üstüne
Hindu gençler öfkeyle ' Ey ahâli yetişin tanrımızı kurban edecekler 'diye
bağırırken, karşı taraf ' Müslümanlar yetişin artık bize kurban da
kestirmiyorlar ' diye bağırırlar. Bir yandan Müslümanlar diğer yandan
Hindular... Sopalar, bıçaklar birbirine karışır ve çıkan arbedede onlarca insan
hayatını kaybeder. Bu hengamede ineğin sahibi iki kişi ortalarda görünmezken,
daha sonra yabancı bir ülkenin elçiliğinde görüldüğünü söylersek bu
psikolojinin  masumane her yerde kullanılmadığını, art niyetli grupların
elinde toplumsal infiallere sebebiyet verebilecek bir yıkım gücüne sahip
olduğunu da anlayabiliriz.

Allah'a
emanet olun.