Çocuklarda sık görülen ve idrarla fazla albümin ve protein kaybı olarak bilinen nefrotik sendrom, annelerin dikkati ile erken tedavi edilebiliyor. Üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası görülebilen; gözlerde anormal şişlik ve idrar miktarındaki azalma nefrotik sendromun habercisi.


  Çocuklarda
sık görülen ve idrarla fazla albümin ve protein kaybı olarak bilinen nefrotik
sendrom, annelerin dikkati ile erken tedavi edilebiliyor. Üst solunum yolu
enfeksiyonu sonrası görülebilen; gözlerde anormal şişlik ve idrar miktarındaki
azalma nefrotik sendromun habercisi.

Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji
Uzmanı Prof. Dr. Faruk Öktem, üst solunum yolu enfeksiyonları ve ishal gibi
hastalıkların nefrotik sendromu tetiklediğini ve dikkatli bir annenin çocukta
gözlerde şişme ve idrar azalması gibi ilk belirtileri fark edebileceğini
söylüyor. Bu hastalıkta böbreklerdeki protein süzme mekanizmalarının bozulduğu
için fazladan protein atılımı olduğunu belirten Prof. Öktem, kronik nefrotik
sendrom hastası çocukların ve ailelerin psikolojik destek almasını tavsiye
ediyor. Kandaki ciddi protein düşüklüğünün de hastalığı teyit ettiğini söyleyen
uzman, bazı çocuklarda gözlerin yanı sıra genital bölge ve sırt gibi yumuşak
dokularda da belirgin şişkinlik oluştuğunu aktarıyor. Prof. Faruk Öktem, tüm bu
belirtileri gözlemleyen annenin basit bir tam idrar analizi (TİT) ile erken
teşhise yardım edebileceğini kaydediyor.

İdrar tahlilindeki proteinin 2 ve daha üzeri pozitif olması
durumunda detaylı analiz ve kan tahlilinin gerektiğini belirten Prof. Öktem,
yüksek kolesterol ve kanda albümin düşüklüğünün hastalığın varlığını
doğrulayacağını söylüyor. Nefrotik sendromun 2-5 yaş aralığında daha sık
görüldüğünü belirten uzman, “Kesinleşmiş nefrotik sendrom tanısında 1 yaş altı
ve 8 yaş üstü hastalara biyopsi yapılıyor. 1-8 yaş aralığındaki nefrotik
sendrom genelde iyi seyirli oluyor ve tedaviye cevap veriyor.” şeklinde
konuşuyor. Nefrotik sendrom tedavisinde halk arasında kanser ilacı olarak da
bilinen kortizon kullanılıyor. Tedavide bu ilacın önemli bir etken olduğunu
dile getiren Prof. Öktem, “Kontrollü kullanılması gereken bir ilaç.

Kortizon aynı zamanda bağışıklık sistemini de güçlendiriyor. En
önemlisi nefrotik sendrom tekrarlayan bir hastalık. Bu tekrarların sebebi yine
üst solunum yolu enfeksiyonları, ateşli hastalıklar ve rutin aşılar olabiliyor.
Daha önce nefrotik sendrom geçiren bir çocuk enfeksiyon geçirdiğinde muhakkak
idrar testi yapılmalı.” uyarısında bulunuyor. Prof. Öktem’e göre nefrotik sendromlu
çocuk sahibi ailelerin düştüğü hatalardan biri de çocuk tuzsuz yemeye
alışmışken tedavi sonrası tuzsuz yemeyi bırakmaları. “Hastalık tekrar ettiğinde
çocuk yeniden tuzsuz yemeye alışmak zorunda kalıyor. Bu da çocuğu
hırçınlaştırıyor.” ifadelerini kullanıyor.

Nefrotik sendromlu çocuk ve
ailesi psikolojik destek almalı

Kortizon tedavisinin ortalama 3 ay sürdüğünü kaydeden Prof.
Öktem, “Nefrotik sendrom kronik bir hastalık. Ayrıca kortizon tedavisi
sırasında çocuğun dış görünüşünde meydana gelen şişme, tüylenme gibi fiziksel
değişiklikler çocuğu ve aileyi psikolojik anlamda etkileyebiliyor. Bu nedenle
hem çocuk hem de aile mutlaka psikolojik destek almalı.” diyor.

Nefrotik sendromda dengeli beslenmenin çok önemli olduğuna
dikkat çeken Prof. Faruk Öktem şu bilgileri veriyor: “Özellikle protein
kaçağının çok olduğu dönemlerde yumurta beyazı, balık, tavuk gibi protein
değerleri yüksek besinler tüketilmeli. Kırmızı eti çok önermiyoruz. Çünkü bu
süreçte kolesterol yüksek olabildiği için kırmızı et kolesterolü etkiliyor.
Aşırı inek sütü tüketimi de zararlıdır. Kolesterol sebebiyle tüketilen yağ
günlük kalorinin yüzde 30’unu geçmemeli. Tuzsuz yemeli ve ihtiyaca göre yeterli
su içmeli. Vücuttaki şişmelerin sebebi albümin kaybında damarın daha çok su
tutması. Ayrıca tedavi için verilen kortizon da şişme yapabiliyor. Bazı aileler
bu sebeple çocuklarına su vermek istemiyor. Bu da doğru değil. İhtiyaç ne kadar
ise su içilmeli. Bu dönemde çocuklar aşırı iştahlı oluyor. Yine tedavi
sürecinde vücuda alınan tuz hipertansiyona da sebep olabiliyor.