Tüp bebekte her basamak gebelik başarısını etkilemektedir


  

Tüp bebek tedavisine karar verilen çiftlerde genel
olarak izlenecek tedavi basamakları belli başlı protokollere göre belirlenir.
Hastaya göre gerekli modifikasyonlar yapılabilse de tüm tedavilerde amaç
kadından yeterli sayıda olgun yumurta elde edip bunların laboratuvar ortamında
döllenmesini sağlamak ve oluşan embriyonun anne rahmine transferiyle gebelik
elde edilmesidir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Zehra
Onar Şekerci, tüp bebek tedavisine hazırlık aşamasında dikkat edilmesi gereken
noktaları sizler için anlattı.

Tüp bebekte her basamak gebelik başarısını
etkilemektedir. Embriyoloji laboratuvarında işlem gören yumurta ve spermin
kalitesinin embriyoloji laboratuvarının donanım ve deneyimi kadar önemli olduğu
gözden kaçırılmaması gereken bir noktadır. Kullanılan ilaç protokolleri kalite
üzerine etkili olsa bile biliyoruz ki en nihayetinde vücudun kaliteli sperm ya
da yumurta üretebilme yeteneği asıl belirleyici etmendir. O halde henüz tüp
bebek tedavisine başlamadan önce yumurtalık ve testislere dışardan uygulanacak
destek tedavileri ile yardımcı olunabilir mi sorusu akıllara gelmektedir.
Vücutta yumurta veya sperm üretimini belli aşamalarda bloke eden; örneğin
genetik problemler benzeri nedenleri bir kenara koyacak olursak diyetle alınan
gıdaların ya da yaşanılan ortam özellikleri ile vücudun maruz kaldığı
kimyasal/fiziksel etkenlerin düzenlenmesi, üreme hücrelerinin kalitesinde ve
dolayısıyla gebelik başarısının artışında oldukça önemli yere sahiptir

Çiftlerin her ikisi için de geçerli olmakla beraber
özellikle tüp bebek tedavisine hazırlık yapan kadın hastalar için aşağıdaki
hususlara dikkat edilmesi oldukça önemlidir.

-- Yapılacak yaşam tarzı değişiklikleri için önerilen
ideal olarak hastaların kendisine üç aylık süre ayırmasıdır (acilen zaman
kaybetmeden tedaviye başlaması gereken kanser hastalarında bu süre
beklenemeyebilir). Bu süre bir nevi vücut ve bunun akabinde beyindeki negatif
kodlamalar için detoks amacı taşımaktadır.

-- Kilo kontrolü: Özellikle vücut kitle indeksi (VKİ)
yüksek olan hastalarda kilo verilmesi teşvik edilmeli ve VKİ’nin 30 ve altında
olması hedeflenmelidir (tam tersine aşırı zayıf hastaların da gerekli tetkikler
sonrası uzman kontrolünde sağlıklı kilo alması sağlanmalıdır).

Tüp bebek tedavisi öncesi vücudu nasıl hazırlamalıyız

-- Yürüyüş, yoga ya da yüzme tarzında egzersizler
yapılmalıdır. Burada kastedilen kesinlikle ağır egzersiz değildir, amaç bir
taraftan vücudun egzersiz kapasitesini arttırıp kan dolaşımını düzenlerken aynı
zamanda kilo kontrolüne destek olmaktır.

-- Gerekli beslenme değişiklikleri yapılmalıdır.
Akdeniz tarzı beslenmenin yumurtalıklar üzerinde olumlu etkisi bilinmektedir.
Her türlü katkı maddesi içeren hazır paketli ürünlerden uzak durulmalıdır.
Ayrıca aşırı kafein alımının doğurganlık üzerinde olumsuz etkileri olduğundan
kahve vb. tüketimi sınırlandırılmalıdır. Mutlaka günlük yeterli su alımına özen
gösterilmelidir.

-- D vitamininin üreme sağlığı üzerindeki önemi son
yıllarda daha çok anlaşılmış olup D vitamini eksikliğinin takviye ile
giderilmelidir.

Tüp bebek tedavisi öncesi
vücudu nasıl hazırlamalıyız

-- Vücuda antioksidan desteği sağlanmalıdır.
Tüketilecek olan besinlerden sağlanacak antioksidanların yanı sıra doktorunuzun
önereceği ve hücre yenilenmesine katkıda bulunacak besin desteklerinden
faydalanılabilir (koenzim Q10, C vitamini, çinko, selenyum, Omega 3, çeşitli B
vitaminleri, folik asit gibi)

-- Maruz kalınan kimyasal düzeyini mümkün olan en az
düzeye indirmek gereklidir. Bu konu aslında en çok gözden kaçırılan
durumlardandır. Çünkü kimyasal deyince pek çok kişinin aklına sanayide
kullanılan ya da zaten insan sağlığına kesin olarak zararlı olduğu bilinen
kimyasallar gelmektedir. Oysa asıl ve belki de daha önemli olan kimyasal
maruziyeti günlük hayatın akışı içinde olmaktadır. Özellikle her gün kullanılan
temizlik maddeleri, şampuan/vücut jelleri, deodorantlar ve kozmetik ürünler en
çok maruz kalınan kimyasallardır. Çoğu kez göz ardı edilen bu ürünlerdeki kimi
bileşenler vücutta ciddi hormonal dengesizliklere yol açmaktadır. Bu ürünlerin
kullanılmaması ya da kullanılacak olsa bile mümkün olan en az katkı maddesi
içerenlerin tercih edilmesi ve ürüne maruziyet süresinin sınırlandırılması
önemlidir.

Bütün yaşam tarzı değişikliklerinin vücut ve üreme
hücreleri üzerine olumlu etkilerini görebilmek ve bunları pekiştirebilmek için
kişinin beynindeki olumsuz kodlamaları azaltması/ortadan kaldırması oldukça
önemlidir. Bu hususta hastanın ailesi ve yakın çevresi büyük rol oynamakla
beraber gerekli durumlarda profesyonel yardım almaktan kaçınılmamalıdır