Lavanta
kokusuyla meşhur çok nadide çiçeklerden bir tanesidir. Yaygın olarak parfüm
sektöründe kullanılmaktadır ve sağlık açısından birçok fayda sağlar. Özellikle
sinir sistemi üzerinde olan olumlu etkileri anlatmakla bitmez.
Lavantanın
ismi Akdeniz bölgesinde Latince’de yıkamak anlamına gelen ‘’Lavare’’ den
gelmektedir. Lavanta daha çok yüksek ve kırsal kesimlerde yetişir çorak toprak
yapısını sever. Karadeniz Bölgesi’nin yükseklerinde bolca yetişir. Yaprakları
yeşil ve gri 40-50 santime kadar büyüyebilen bir çiçek türüdür.
Lavanta
ülkemizde aynı zamanda karabaş otu olarak adlandırılmaktadır. Karabaş otunun
faydaları hakkında daha önce yayınladığımız yazıya buraya tıklayarak
ulaşabilirsiniz. Bu yazımızda Lavantanın faydalarını daha detaylı olarak ele alacağız.
Lavantanın
tıbbi özellikleri hakkında konuşmamız gerektiğinde içerdiği çok fazla
miktardaki uçucu yağların ruh ve sinir sağlığımıza katkıda bulunduğunu
söylememiz mümkün. İçerdiği hoş aroma sakinleştirici etkiye sahiptir.
Lavanta
çiçekleri çok eski çağlardan itibaren tıbbi amaçlı olarak kullanılmıştır.
Bunlarda en önemlisi dünya savaşı sırasında birçok ordunun yaraları dezenfekte
etmek için lavanta kullanmış olmasıdır. Ayrıca 2. Dünya Savaşı esnasında
İngiliz askerleri güneş çarpmalarından enkilenmemeleri için askerlerinin
şapkalarına lavanta çiçekleri takmıştır. Bazı hastaneler ise dezenfekte için
lavantayı kullanmıştır.
Lavanta
doymamış yağlar açısından çok zengindir. A ve C vitaminleri açısından oldukça
zengindir, belki de bu yüzden çok etkili bir antioksidan görevi
üstelenmektedir. Bunun dışında protein, kalsiyum ve demir içermektedir.
İçerdiği çok zengin besinler yardımıyla sağlığımıza birçok açıdan katkıda
bulunan lavantanın faylarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Lavantanın
Sağlığa Faydaları
Lavantanın
sinir sistemi sağlığı için faydalı olan hoş kokusu yanında sağlık açısından da
birçok faydası vardır. Yaygın olarak parfüm sektöründe kullanılan lavanta aynı
zamanda cilt ve saç sağlığı açısından da birçok fayda sağlar. Lavanta topikal
olarak uygulandığı gibi kaynatılarak çay gibi içecek şeklinde de tüketmek
mümkün. Bu yüzden sindirim sistemi başta olmak üzere iç organların sağlığını
korumaya ciddi anlamda katkıda bulunur.
Lavantanın
Cilt Sağlığına Faydaları: Lavantanın antiseptik ve antifungal özellikleri cilt
sağlığı bakımından harikalar yaratabilir. Özellikle lavantanın içerdiği
esansiyel yağlar cilt problemlerinin giderilmesi için etkilidir.
Lavantanın
cilt sağlığına sunduğu katkıların başında akne tedavisi gelir. Lavantanın
içerdiği besinler kızarıklık, yara ve enfeksiyonların ortadan kalkmasını
sağlayarak kusursuz cilt sahibi olmanıza katkıda bulunur.
Aknenin
yanında ciltte meydana gelen egzama hastalıklarına karşı da etkili sonuçlar
verebilir. Özellikle lavanta yağı egzama kaşıntılarının tedavisinde çok etkili
sonuçlar verebilmektedir.
Lavanta
ciltte başta yaşlanmadan kaynaklanan sorunlar olmak üzere birçok farklı
nedenlerden dolayı meydana gelen kırışıklıkların giderilmesine yardımcı
olabilir. Lavanta yağı düzenli olarak cilde 20 dakika boyunca uygulandığında
cildin genç kalmasına yardımcı olabilir.
Lavanta aynı
zamanda böcek ısırıklıkları tedavisinde, cildin temizlenmesinde, çatlakların
giderilmesinde etkili rol oynayabilir. Bunun dışında ayakların dinlenmesi,
ayakların altında ölü deri toplanmasına karşı da suya lavanta yağı
karıştırılarak ayaklara uygulanabilir.
Saç
Sağlığına Faydaları:
Lavanta cilt
sağlığı yanında saç sağlığına da ciddi anlamda katkıda bulunur. Saçların
canlanmasını sağlar, dökülmeyi engelleyebilir ve dökülmeye neden olan
faktörlerin ortadan kalkmasına yardımcı olur. Kafa derisine uygulandığında
kepek sorununu çözer. Saçların uzamasını teşvik eder ve doğal bir parlaklık
kazandırır.
Lavanta
Uyku Problemlerini Giderir:
Çok eski
medeniyetlerde uyku sorununu çözmek için yastıkların içerisine lavanta
konulurdu. Yarım su bardağına bir çay kaşığı lavanta yağı damlatarak kendinize
uyku spreyi hazırlayabilirsiniz.
Stres ve
Depresyona Karşı Lavanta:
Lavantanın
içerdiği esansiyel yağların sakinleştirici ve yatıştırıcı özelliği vardır ve
depresyona karşı etkilidir. Lavantanın kokusu sinir sisteminin rahatlamasını
teşvik eder ve ruh sağlığını korur. Bunun için odanızın bir kenarında kavanozda
lavanta yetiştirmeniz bile yeterlidir.
Baş
Ağrısına İyi Gelir:
Lavanta
başta migren olmak üzere baş ağrısına neden olan sorunların ortadan
kaldırılmasında etkili olduğu kanıtlanmıştır. Lavanta çayı migren ağrılarını
rahatlatmaya yardımcı olabilir. Lavanta yağının boyun ve alın kısmına
uygulanması baş ağrısının giderilmesine yardımcı olur.
Lavanta
Sindirim Sistemi İçin Faydalıdır:
Hazımsızlık
çok sık rastlanan ve peptik ülsere neden olan bir rahatsızlıktır. Lavanta yağı
sindirim sistemindeki ağrıları yatıştırır ve ayrıca safra salgılanmasını teşvik
eder. Bunun dışında gaz ve kabızlık sorunlarına karşı etkilidir. Lavanta çayı
tüketimi sinir, bağırsak bozuklukları, hazımsızlık gibi sorunların ortadan kalkmasını sağlar. Bu
amaç doğrultusunda lavanta tomurcukları da çorbalarda kullanılabilir.
Yaraları
Lavanta İyileştirir:
Özellikle
lavanta yağının çok etkili antiseptik özelliği vardır. Topikal olarak kesiklere,
çiziklere uygulanabilir. Yaralara uygulandığında hücrelerin iyileşmesini
hızlandırır. Bunun dışında doğal antibiyotik özelliğinden dolayı yaraların
enfeksiyon kapmasına engel olabilir.
Mide
Bulantısına İyi Gelir:
Lavanta mide
bulantıları ve mide semptomlarının giderilmesine yardımcı olur. Bu amaçla kulak
arkasına veya göbek altına lavanta yağı uygulanması yeterli olacaktır.
Bağırsakları
Temizler:
Bağırsaklardaki
zararlı bakterilerin artması şişkinliğe neden olur. Bu durumdan kurtulmak için
zararlı bakterilerin ortadan kaldırılması gerekir. Bunun en etkili yolu ise
yoğurda bir miktar lavanta katarak tüketmektir. Bu şekilde lavanta tüketimi
aynı zamanda bağırsak sağlığının korunmasını sağlar.
Kas
Ağrılarını Giderir:
Lavantanın
banyosu genel anlamda bir rahatlama sağlar. Duş alınan suya 6-7 şeker kaşığı
lavanta yağı katılması kas ağrılarının giderilmesine yardımcı olur. Bunun
yanında ayrıca 2-3 fincan da süt karıştırabilirsiniz.
Kanamaları
Durdurabilir:
Lavantanın kanamaları durdurma özelliği
vardır. Kanama olan kısma uygulanarak üzerine buz uygulanabilir. Aynı şekilde
kanama olan kısma lavanta yağı uygulayarak üzerine buz koyun ve kanama
duruncaya kadar baskı yapın.
Hamilelik
Döneminde Faydaları:
Lavanta gebelik sırasında şişkinlik,
hazımsızlık gibi sorunların giderilmesine yardımcı olur. Aynı şekilde
gebelikten kaynaklanan kas kramplarına iyi gelir. Ödem, yorgunluk, enfeksiyon
gibi sorunların ortadan kalkmasına yardımcı olur. Ayrıca gebelik döneminde ve
doğum esnasında lavanta kullanmak ağrıların hafiflemesine yardımcı olur.
Lavanta
Yağının Faydaları
Lavanta yağı, lavanta çiçeklerinden elde
edilir ve çok az bir miktarı bile sağlık açısından inanılmaz faydalar
sağlayabilir. Şimdi lavanta yağının faydalarına göz atalım.
Lavanta yağı
yaygın olarak cilt ve saç sağlığı için kullanılmaktadır. Masaj şeklinde cilde
uygulanması kırışıklıkların ve çatlakların giderilmesine yardımcı olur. Bunun
dışında cildin nemlenmesini sağlar. Cilt gözeneklerini temizlediği için
sağlıklı hava alan ciltte dökülmeleri engeller. Saç sağlığını teşvik eder.
Lavanta
yağının otantik kokusu aynı zamanda doğal parfüm yerini de alır. Birçok
parfümden daha etkilidir ve bu ayrıca sinir sistemine fayda sağlar.
Özellikle
kış aylarında soğuk havanın neden olduğu dudak çatlamalarına iyi gelir.
Dudaklara uygulandığında sorunu giderir.
Yorgunluktan
kaynaklanan ayak ağrılarına karşı lavanta yağı uygulandığında yorgunluğu
giderir. Lavanta yağını suya karıştırarak ayaklarınızı içerisinde
dinlendirmeniz ağrıları alır.
Lavanta yağı
deri yanıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. Etkilenen bölgeye
uygulandığında iyileşmesi hızlanır bunun dışında mikrop kapmasını önler.
Böcek
sokmaları, kesik ve kanamalara karşı lavanta yağı etkilidir. Böcek sokmasından
kaynaklanan ağrıları giderebilir. Bunun dışında burun kanamalarına karşı
etkilidir.
Egzama,
kaşıntı gibi cilt hastalıkları ve enfeksiyonlarına karşı etkilidir, topikal
olarak uygulanabilir.
Sinir
sistemi üzerinde inanılmaz olumlu etkileri vardır. Stres ve depresyonla mücadeleyi
arttırır.
Lavanta
Çayının Faydaları
Lavanta çayı
güneşte kurutulmuş lavantaların kaynatılmasıyla elde edilir. Lavanta çayı
hazırlamak için bir bardak su ve bir çay kaşığı lavanta ekleyerek kaynatın, 5
dakika kaynadıktan sonra demlemeye bırakın. Günde iki bardak lavanta çayı
sağlık uzmanları tarafından sağlıklı görülmektedir.
Astım ve
bronşit hastalıklarına iyi geldiği düşünülmektedir. Astım ataklarının daha
hafif geçmesini sağlar ve bronşları temizler.
Migren ve
baş ağrısına iyi geldiği düşünülür.
Sindirim
sistemi için çok faydalıdır. Bağırsak hareketlerini arttırarak kabızlık
sorunlarının ortadan kalkmasını sağlar.
Bağırsaklardaki
zararlı bakterilerin temizlenmesine yardımcı olur ve zararlı bakterilerin neden
olduğu şişkinlik sorunlarını ortadan kaldırır.
Ateş
düşürücü özelliği vardır, öksürüğe ve soğuk algınlıklarına iyi geldiği
düşünülmektedir.
Düzenli
olarak lavanta çayı tüketimi sinir sistemi için faydalıdır. Depresyon ve
stresle mücadeleyi arttırır. Bazı sağlık uzmanları panik atak hastalığına iyi
geldiğini savunmaktadırlar.
Lavanta
Çiçeğinin Faydaları
Yazının en
başında bahsettiğimiz faydaların tümünü kapsamaktadır. Lavanta çiçeğinin farklı
şekillerde tüketimi, özellikle çay gibi içecek olarak tüketimi iç organları ve
sistemleri korur, hastalıklara yakalanma riskini azaltır.
Lavantanın
Zararları
Lavantanın
sağlık açısından birçok faydasını olduğunu gördüğümüz bu yazıda bazı durumlarda
yan etkilerinin olduğunun altını çizmemiz gerekiyor. Lavanta tüketiminde
kişinin bünyesi ve sağlık koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Buna göre
lavantanın olası zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Hassas cilt
yapısına sahip olan kişilerde cilde topikal olarak yapılan uygulamalar, yanma
hissine ve kızarıklıklara neden olabilir.
Alerji
eğilimli bünyelerde alerjiye ve buna bağlı olarak kusma, baş dönmesi, ciltte
kızarıklık, nefes darlığı, öksürme, hapşırma gibi yan etkilere neden olabilir.
Lavanta
tüketiminde kişinin sağlık durumu önemlidir, bazı kişilerde baş ağrısına neden
olabilir.
Sağlık
uzmanlarının bir kısmı gebelik döneminde lavanta tüketimine izin vermemektedirler.
Bunun anne adayının sağlık durumu ile yakından ilişkisi olduğunu düşünüyoruz.
Bu yüzden hamile kadınların doktorlarına danışmadan lavanta tüketmemelerini
öneriyoruz.
Lavantanın
sinir sistemi üzerinde birçok faydası olduğunu yazmıştık, fakat sinir sistemi
ile alakalı depresyon, stres, panik atak gibi hastalıklar için ilaç kullanan
kişiler lavanta tüketiminden uzak durmalıdırlar. Amerika’da yapılan bazı
laboratuvar araştırmaları Xanax, Avitan, Valium gibi ilaçların etkilerini
azalttığını ortaya koymaktadır.
Tavsiyeler
Lavantanın
faydalarını ele alan bu yazımızda birçok faydasının olduğunu hep birlikte
gördük. Lavantanın yan etkilerinin azaltılması için kurutularak tüketilmesini
öneririz. Bunun dışında değişik hastalıklardan dolayı ilaçlı tedavi gören
kişilerin doktorlarına danışmadan tüketmelerini önermiyoruz aynı şekilde
çocukların da ağızdan tüketmemelerini öneriyoruz.
13 Nisan 2019 20:16