Kokuların paramızı neye ve nasıl harcayacağımızdan, kaliteli uyumamıza kadar olan birçok alanda hem zihnimizi hem de vücudumuzu etkilediğini biliyor muydunuz?


  Yeni
araştırma sonuçlarına göre, uyumadan önce yatak odasına sıkılan çiçek kokulu
spreyler, kişilerin daha pozitif rüyalar görmesini sağlıyor. Ancak, odadaki
kokular insanların sahip olduğu rüyaların türünü etkiliyor olsa da, gerçek
kokular 100 rüyada 1 gibi bir oranla kendini gösterir. En çok rüyasını
gördüğümüz şeyler ise, günlük endişelerimiz, arkadaşlarımız, ailemiz, alışveriş
ve spor gibi ilgi alanlarımızdır.

İnsanların
koku alma duyusu, hayvanlarınki kadar iyi olmayabilir; bir köpeğin burun
deliklerinde 200 milyon reseptör hücresi bulunurken insan burnunda 5 milyon
reseptör bulunur. Fakat, koku insanların duygularında, fiziksel ve zihinsel
sağlıklarında önemli bir rol oynar.

Kokunun
beyin üzerindeki belirgin etkilerinin, ilk insandan itibaren hayatta kalma ve
ölüm kavramlarının önemli bir parçası olduğuna inanılıyor. Burundaki koku
hücreleri, evrimsel açıdan beynin en eski kısımları arasında yer alan limbik
sistemle bağlantılıdır - bu da duyguları, davranışları ve uzun süreli hafızayı
yönetir.

Koku duyusu
da buradan kontrol edilir ve ilkel insanlarda bu anlamda koku alma çok daha
güçlü olurdu, böylece hem düşmanların hem de yiyeceklerin kokusunu
alabiliyorlardı. Ancak, kokunun hayatta kalmadaki önemi büyük oranda ortadan
kalkmış olsa da, beyindeki ve beden üzerindeki etkileri günümüzde hala devam
etmektedir.

Araştırmalar,
kokuların rüyalar, duygular, stres, ağrı, konsantrasyon ve hafıza gibi
neredeyse her şeyi etkilediğini göstermiştir. Mesela, lavanta kokusu kendinizi
iyi hissettiren hormonların salgılanmasını sağlar ve sizi mutlu eder ancak gül
kokusu kan basıncını düşürür ve sizi rahatlatır.

İşte
kokunun vücudumuzu ve zihnimizi etkileyen tarafları!

Kokular
para harcama davranışımızı etkiler.

Kokular ne
satın aldığımızı ve ne kadar para harcadığımızı etkileyebilir. Chicago
Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, güzel kokular insanların
ürünleri %84 oranında daha çekici bulmalarını sağlıyor. Bu duruma örnek olarak;
pahalı markaların mağazalarında düzenli olarak güzel kokuları kullandıklarını
verebiliriz.

Kokular
rüyalarımızı etkiler.

Uykudan önce
çiçek kokusuna maruz kalmak kişinin daha pozitif rüyalar görmesini sağlıyor.
Heidelberg Üniversitesi Uyku Bozuklukları Merkezi'nde yapılan araştırmalarda,
erkeklere ve kadınlara uyurken çiçek kokusu ya da hidrojen sülfit kokusu
koklatıldı. Sonuçlar, kişilerin rüyalarının duygusal içeriğinin kokladıkları
kokuyla bağlantılı olduğunu gösterdi. Hoş kokuyu koklayanlar, çok daha hoş
rüyalar gördüler ve kükürt kokusuna maruz kalanlar ise kabus gördüler. Şu an
ise, araştırmacılar hoş kokuların kabus riskini azaltıp azaltamayacağını
araştırıyorlar.

Kokular
uykusuzluğumuzu ve stresimizi etkiler.

Lavanta,
vanilya, kahve ve gül kokusu uykusuzluk ve stres konusunda size yardımcı
olabilir. Maryland Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, lavanta
kokusu uykusuzluk, kaygı, stres ve ağrıya yardımcı olabiliyor. Araştırmacılar,
lavanta ile yapılan aromaterapinin sinir sisteminin aktivitesini
yavaşlatabileceğini, uyku kalitesini artırabileceğini, gevşemeyi
sağlayabileceğini ve uyku bozukluğu çeken insanlarda ruh halini yükselttiğini
söylüyor.

Kaliforniya
Üniversitesi'ndeki araştırmacılara göre ise, kahvenin kokusu da sakinleştirici
bir etki yaratabiliyor. Almanya'daki Tubingen Üniversitesi'ndeki bir çalışmada,
vanilya kokusu sakinleştirici bir etkiye sahipken, Tayland'daki bir araştırmaya
göre gül kokusunun hem solunum hızını hem de kan basıncını düşürdüğü ortaya
çıkmıştır.

Kokular
hafızamızı etkiler.

Kokular,
belirli anıları tetikleyen çok güçlü bir araçtır ve kayıp anıları kişiye
hatırlatma amacıyla terapide kullanılır. Toronto Üniversitesi'nde yapılan
araştırmalar, kokuların tetiklediği anıların daha net, daha yoğun ve daha
duygusal olma eğiliminde olduğunu gösteriyor. Bunun nedeni, kokuyu işleyen
beyin bölümünün duygu ve hafızada yer alan kısımlarla doğrudan bağlantılı
olmasıdır.

Kokular
konsantrasyonumuzu etkiler.

Nane, çilek
ve lavanta kokusu konsantrasyon konusunda size yardımcı olabilir. Japonya'daki
fabrika çalışmalarında, lavanta kokusunun koklatılmasından sonra üretimin ve
verimli çalışmanın arttığı gösterilmiştir. Nane koklayan sporcuların ise daha
hızlı koştuğu ve konsantrasyonlarının diğer sporculara oranla daha iyi olduğu
gözlemlenmiştir. Çocukların ise çilek kokusuna maruz kaldıklarında testlerde
daha iyi performans sergiledikleri anlaşılmıştır.