Yüksek ateş neden olur? Belirtileri nelerdir ve nasıl düşürülür?


  Enfeksiyon,
sıcak çarpması, aşılar, grip gibi birçok nedenle ortaya çıkabilen yüksek ateş
özellikle çocuklar için tehlikeli olabiliyor. Ebeveynler yüksek ateşin nasıl
düşürülebileceğini merak ediyorlar. Peki yüksek ateş neden olur? Belirtileri
nelerdir? Yüksek ateş nasıl düşürülür? İşte yüksek ateş ile ilgili merak
edilenler...

Vücut ısısının
normalden daha yüksek bir seviyeye çıkması olarak tanımlanan ateş, özellikle
çocuklarda belli bir seviyeden sonra tehlikeli hale gelebiliyor. Peki yüksek
ateş neden olur? Belirtileri nelerdir? Yüksek ateş nasıl düşürülür? İşte yüksek
ateş ile ilgili merak edilenler...

Ateş nedir?

Vucüt
sıcaklığının normalin üstünde kabul edilebilecek seviyelere yükselmesine ateş
denir. Aslında yüksek vücut ısısı veya ateş, bağışıklık sistemimizin bir
enfeksiyonla savaşmak için kullandığı yollardandır. Genellikle vücut ısısındaki
artış, bireyin bir enfeksiyonu çözmesine yardımcı olur.

Yetişkinlerde yüksek ateş değerleri:

Rektal ya da
kulaktan ölçüm: 38 C ve üzeri,

Ağızdan ölçüm:
37,8 C ve üzeri,

Koltuk
altından ölçüm: 37,2 C ve üzeri.

Çocuklarda yüksek ateş değerleri:

Rektal ya da
kulaktan ölçüm: 38,1 C ve üzeri,

Ağızdan ölçüm:
37,6 C ve üzeri,

Koltuk altından
ölçüm: 37,4 C ve üzeri.

Yüksek ateş neden olur?

Vücutta oluşan
bir enfeksiyon ya da bir hastalık sonucu, bağışıklık sistemimiz tepki gösterir
ve beynimizin hipotalamus adlı bölgesi vücut ısısını yükselterek hastalığa
neden olan organizmaları öldürmeye çalışır. Ancak, normalden çok fazla
yükseldiği durumlarda tehlikeli hale gelebilir.

Ateşin yükselmesine sebep olan
durumlardan bazıları:

Virüsler,

Bakteriyel
enfeksiyonlar,

Güneş
çarpması,

Kulak
enfeksiyonu,

Soğuk
algınlığı ve grip,

Zatürre,

İdrar yolları
enfeksiyonu,

Romatoid
artrit gibi bazı iltihaplanmalar,

Kanser,

Antibiyotikler
ya da bazı ilaçlar,

Difteri,
tetanos gibi bazı aşılar,

Lupus,

İnflamatuar
bağırsak hastalığı,

Kan pıhtısı,

Uyuşturucu
kullanımı,

Çocuklarda diş
çıkarma,

Gıda
zehirlenmesi.

Ateş belirtileri

Titreme,
ürperme, kasılma,

Kaslarda ve
eklemlerde ağrı,

Baş ağrısı,

Aşırı terleme
ya da aralıklarla soğuk soğuk terleme,

Kalp hızında
artış, çarpıntı,

Yüzde
kızarıklık,

Baygınlık
hissi,

Baş dönmesi,

Güçsüzlük,

İştah kaybı,

Çocuklarda ve
bebeklerde sinirlilik huysuzluk hali,

Çocuklarda
kulak ağrısı, kusma, ishal,

Çok yüksek
ateş durumunda halüsinasyon, kafa karışıklığı.

Bu belirtileri
ciddi belirtilerdir. Acil olarak tıbbi yardım gerektirir.

 Ateş nasıl düşürülür?

Ateş
yüksekliği çok fazla değilse doktor ilaç önermeyebilir. Ateşin hafif yükselmesi
mikropları öldürerek hastalığın iyileşmesini de sağlayacaktır. İşte orta ve
yüksek ateş için tedavi yöntemleri:

İlaç tedavisi

Reçetesiz
ilaçlar: Yüksek ve orta şiddetli ateş durumunda doktor Tylenol, Advil, Aspirin
gibi ateş düşürücü reçetesiz satılan ilaçları önerebilir. Bu ilaçlar, kullanma
talimatlarına ve doktorun tavsiyesine uygun olarak kullanılmalıdır ve doz
aşımından kaçınılmalıdır. Bu ilaçlarda doz aşımı ve uzun süreli kullanım
karaciğer ve böbrek hasarına sebep olabilir, hatta hayati tehlikeye yol
açabilir. Çocuklara aspirin verilmemelidir.

Reçeteli
ilaçlar: Ateşe yol açan alttaki sebeplere bağlı olarak doktor bazı ilaçlar
reçete edebilir. Örneğin, eğer ateşe yol açan bakteriyel enfeksiyon ise doktor
antibiyotik reçete edecektir. Ateşin sebebi virüs ise antibiyotik verilmez zira
virüslerin tedavisi yoktur. Ancak bu durumlarda ateş düşürmeye yarayan semptom
giderici ilaçlar reçete edilebilir ve hastaya bol sıvı tüketip istirahat etmesi
önerilir.

Çocuklarda yüksek ateş tedavisi

6 aylıktan
büyük çocuklarda hafif yüksek ateş görüldüyse, yani 38.3 derece altında ise,
hasta veya düşkün görünmüyorsa, uykulu veya huzursuz değilse, süregelen başka
bir rahatsızlığı veya ateşli havale öyküsü yoksa, yemesi, uykusu, oyun oynaması
olumsuz etkilenmediyse doktora götürme öncesinde şunlar yapılabilir:

Serin bir
ortamda tutun,

Hafif giysiler
giymiş olmasına dikkat edin,

Su,
sulandırılmış meyve suları gibi sıvılar içmesi için teşvik edin,

Çok hareket
edip yorulmamasını sağlayın,

Ateş düşürücü
verebilirsiniz.

Çocuklarda ateşi düşürmek için hangi
ilaçlar kullanılabilir?

Parasetamol
(ağızdan verilen veya fitil şeklinde) veya ibuprofen (ağızdan) verilebilir. Doz
açısından doktorunuzun önerilerini ve ilaç bilgilerini takip edin. Çocuğunuza
herhangi bir ilaç vermeden önce mutlaka ilaç bilgilerini okuyun.

Çocuğunuz
kusuyorsa ve sıvı kaybettiğini düşünüyorsanız ibuprofen vermeyin.

Aspirin
vermeyin. Çocuklarda viral hastalıklarda aspirin verilmesi (REYE SENDROMU)
adında tehlikeli bir komplikasyona yol açabilir. Ayrıca aspirin midede
rahatsızlık ve mide-barsak kanaması gibi yan etkiler yapabilir.

Ateş
yükselmeye devam ediyorsa vücudunu ılık su ile ıslatılmış bir sünger veya el
bezi ile silin.

Su ve bez ile ateş nasıl düşürülür?

Bu işlem için
kesinlikle soğuk su kullanmayın veya soğuk duş yaptırmayın. Bu çocukta üşüme ve
titremeye yol açarak ateşin daha da yükselmesine neden olur.

Suya alkol
eklemeyin veya cildini alkolle silmeyin, ciltten emilim ile ciddi yan etkilere
yol açabilir.

Çocuğunuzun
ateşini hızla düşürmeye çalışmayın, Bu ateşin tekrar ve daha fazla yükselmesine
yol açabilir.

Çocuğunuz 6
aylıktan küçükse ve ateşi 38.3 derecenin üzerindeyse, hasta veya düşkün
görünüyorsa, uykulu veya huzursuz ise, süregelen başka bir rahatsızlığı veya
ateşli havale öyküsü varsa, yemesi, uykusu, oyun oynaması olumsuz etkilendiyse
hemen doktora götürmek gerekiyor. Bu sırada da ılık su uygulaması yapılabilir
ve ateş düşürücü verilebilir.