Güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak için doğru uyuyun


  Gece uyunan
uyku sırasında bağışıklığı güçlendiren hormonlar salgılanıyor. Yeterli uyku
uyumayan kişilerin bağışıklığı daha düşük oluyor. “Uykusuzlar” bütün virüslere
daha açık hâle geliyor.

 Türk Uyku Tıbbı Derneği Başkanı Doç. Dr.
Hikmet Fırat, başta dünyayı tehdit eden yeni tip koronavirüs olmak üzere nezle
grip gibi diğer virüs hastalıklarına karşı antibiyotiklerin işe yaramadığını,
doğal yollardan bağışıklığı güçlü tutmak gerektiğini söyledi. Koronavirüs
salgınının her geçen gün çevremizdeki çemberi dağıttığı bir dönemde bağışıklığı
düşürecek her türlü hareketten kaçınmak gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Fırat
“Bağışıklığı güçlendirmede en önemli metot sağlıklı beslenmedir. Bağışıklığı
tabii yoldan güçlendiren ikinci etken ise iyi bir uykudur. Yeteri kadar ve iyi
uyumak, başta virüs hastalıkları olmak üzere bağışıklık sisteminin zayıflığı
sebebiyle ortaya çıkan ve kansere kadar uzayan birçok hastalığın engellenmesinde
çok önemli rol oynar” dedi.

AZ UYUYAN
ÇOK HASTALANIYOR

Bağışıklık
sistemini çalıştıran uyaranların önemli bir bölümünün hormonlar olduğunu
söyleyen Doç. Dr. Fırat “Uyku ve bağışıklıkla ilgili hormonlar, mutluluk
hormonu seratonin, uyku hormonu melatonin, enerji ve uyanıklık veren kortizol
ve adrenalindir. Normal bir kişinin uyuması gereken dönem akşam karanlıktır.
Gece olduğunda gündüz salınan seratonin hormonu melatonine dönüşür. Bu dönüşüm
akşam saat 21.00’den itibaren başlar. Melatonin salınmaya başladığında uykumuz
gelmeye başlar. Salınımı en yüksek düzeye çıktığı dönemde  artık yatağa gidecek hâle geliriz. Gün
aydınlanmaya başladığında melatonin hormonu yavaş yavaş artık seratoninle yer
değiştirmeye başlar. Bu arada vücudumuzda kortizol hormonunun da salgılanması
başlar. Adrenalin ve kortizol vücudun direnç mekanizmalarını çalıştıran
hormonlardır” dedi. Kişi eğer 7-8 saatlik uykuyu almazsa vücutta hücre
yenilenmesi dediğimiz olayın yeterince gerçekleşemeyeceğine dikkat çeken Doç.
Dr. Fırat “İkizlerde yapılan bir çalışmada göre iki-üç saat uyuyan bir kardeşle
normal uyuyan kardeşten, daha az uyuyanın bağışıklık sisteminin daha düşük
çalıştığı gösterilmiş” diye açıkladı.

PARA
BİRİKTİRİP HARCAMAYA BENZER

Uykunun,
vücudun dinlendiği ve yenilendiği dönem olduğunu söyleyen Doç. Dr. Hikmet Fırat
“Uyuduğumuz sürede vücudumuzda birçok işlev durur ve dinlenir. Ancak bu
üretimin durduğu anlamına gelmez. Bizi ayakta tutan, direncimizi artıran,
yaşamamızı sağlayan unsurlar uyku sırasında üretilip biriktirilir, gün
içerisinde tüketilir. Bunu para kazanıp harcamaya benzetebilirsiniz. Gece
uykuda biriktirdiklerimizi gündüz harcarız. Bu yüzden geceleri iyi uyuyup çok
iyi dinlenmek gerekir” dedi.

Ilık muzlu süt uyku getirir

Doç. Dr.
Hikmet Fırat “uyku hijyeni” olarak adlandırılan uykuya rahat dalmak ve kaliteli
bir uyku için yapılması ve uzak durulması gereken hareketleri şöyle sıraladı:

¥ Seratonin
salgılatan yiyecekler, melatonin hormonu salgısını da tetikleyeceğinden
yatmadan önce bunları yiyebilirsiniz. Yoğurt, süt, muz, çikolata seratonin
salgılatan yiyeceklerdir. Yatmadan önce ılık muzlu süt içebilirsiniz.

¥ Yalnızca
uykunuz geldiğinde yatağınıza gidin. Uykunuz gelince yatmayı ertelemeyin.

¥ Yattığınız
odayı tamamen karanlık tutun. Yatakta telefon ile ilgilenmeyin, TV izlemeyin.

¥ Odanızın
sıcaklığını daha iyi uyuyabileceğiniz seviyede tutun.

BUNLARI
YAPMAYIN

¥ Gece
uyuyamadıysanız gün içinde telafi etmeyin.

¥ Akşam
yemeğini 18.00-19.00’da yiyin. Akşam ağır ve yağlı yemekten kaçının.

¥ Akşam çay,
kahve gibi uyku kaçıran içecekleri tüketmeyin.

¥ Saat 18.00
den sonra ağır egzersiz yapmayın. Ağır egzersizler adrenalin türü hormon
salgısını artırır. Adrenalin salgısının artması uyanıklığa sebep olur.

Vücut,
derin uykuda yenileniyor

Uykunun
uyanıklık da dâhil olmak üzere dört evresi olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Fırat
“Yatağa yattıktan kısa bir süre sonra uykuya dalarız. Uyuyarak geçirdiğimiz
sürenin yarısı yüzeyel uyku, kalan yarısı da rüya gördüğümüz REM uykusu ve zihnimizin,
bedenimizin kendini tamir ettiği derin uykudur. Derin uykunun normal bir uyku
düzeni içinde, tüm uykunun yüzde 25-40’ı kadar olması gerekir. Kişiler  “İki saat uyudum dinlendim” diyebilirler ya
da 7-8 saat uyur ama tam uykuya dalamaz, yattığı yer iyi değildir o durumda
vücut kendini yenileyecek zaman bulamaz” dedi.