Türkiye'de
kene kaynaklı KKKA vakaları bu sene erken görülmeye başlandı. Uzmanlarda vaka
sayılarında da bir artış olduğunu belirtirken, kene kabusuna karşı da 'sosyal
mesafe' uyarısı geldi.

KENE KABUSU BU SENE
ERKEN BAŞLADI

Tunceli, Gümüşhane,
Bayburt, Giresun, Bingöl, Erzincan, Tokat ve Yozgat'ta Kırım Kongo Kanamalı
Ateşi (KKKA) vakaları ortaya çıkmaya devam ediyor. Erzincan'da bu sene son 1 ay
içerisinde 17 hasta KKKA hastalığı şüphesiyle tedavi gördü. Sivas'ta ise 40
vakanın bulunduğunu belirtildi.  Yozgat'tan kene ısırması sonucu Sivas'a
sevk edilen bir kişi ise dün hayatını kaybetti.

KENELERE KARŞI DA
'SOSYAL MESAFE' TEDBİRİ

Hitit Üniversitesi Tıp
Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı ve Rektör Yardımcısı
Prof. Dr. Nurcan Baykam, koronavirüs (Covid-19) gibi Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
hastalığının da virüslerin neden olduğu bir enfeksiyon olduğuna dikkat çekerek,
"Korona virüse karşı etkili olan sosyal mesafe kuralını, Kırım Kongo
Kanamalı Ateşi hastalığında da farklı yöntemlerle kenelere karşı
uygulamalıyız" dedi.

HAVALAR ISINDI, VAKALAR
BAŞLADI

Yaz mevsiminin
gelmesiyle birlikte zehirli kenelerin neden olduğu Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
(KKKA) vak'alarının görülmeye başladı. Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi
Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nurcan Baykam, KKKA
vak'alarına karşı vatandaşları uyararak, alınması gereken tedbirler hakkında
açıklamalarda bulundu.

Prof. Dr. Baykam,
korona virüs salgının tüm dünyada etkisi sürdürürken yaz mevsiminin gelmesi ve
havaların ısınmasıyla ülkemizde 2002 yılından beri görülen Kırım Kongo Kanamalı
Ateşi vak'alarının da ortaya çıkmaya başladığına dikkat çekti.

"BULAŞMA ŞEKLİ
KORONAVİRÜSTEN FARKLI"

Kırım Kongo Kanamalı
Ateşi'nin de koronavirüs gibi virüslerin neden olduğu bir enfeksiyon olduğuna
işaret eden Prof. Dr. Baykam, "Ancak KKKA'nın bulaşma şekli koronavirüsten
farklı. En önemli bulaş yolu keneler aracılığıyla virüsün insan cildine
salınması. Bunun yanı sıra enfekte hayvanların dokuları ve vücut sıvılarıyla da
direk temas virüsü bulaştırıyor. Diğer bir bulaş yöntemi ise insandan insana
olan bulaş ki burada kan ve vücut sıvıları ile temas söz konusu. Tüm bulguları
değerlendirdiğimizde en sık bulaşın keneler yoluyla olduğunu görüyoruz. Bu
nedenle halkımızın bu konuda duyarlı olmalarını istiyoruz" dedi.

KORONAVİRÜS İLE
BENZERLİKLERİ

Koronavirüs ile Kırım
Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının benzer noktalarının bulunduğunu anlatan Prof.
Dr. Nurcan Baykam, "Tüm dünya son günlerde viral enfeksiyonlar konusunda
gerek görsel gerekse sosyal medya aracılığıyla büyük bir bilgi birikimine sahip
oldu. Viral enfeksiyonların birbirine benzeyen ve benzemeyen yanları
olabiliyor. Koronavirüs ile Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına neden olan
virüsler arasında ve hastalıklar konusunda benzeyen noktalar bulunuyor. İki
hastalığı da tedavi eden bir antiviral bir ilacı ve aşısı henüz yok. Kırım
Kongo Kanamalı Ateşi vak'alarında kullandığımız bir antiviral ajanımız var
ancak yüzde 100 etkinliği henüz görülmedi. Üzerinde çalışmalar devam ediyor.
Viral enfeksiyonların tedavisi her zaman kolay olmayabiliyor. KKKA'da bu
şekilde zaman zaman ölümcül seyredebilen tedavisi ve aşısı konusunda çok
çalışmaların gerektiği bir alan" diye konuştu.

"SOSYAL MESAFE
KURALINI, KKKA HASTALIĞINA KARLI DA UYGULAMALIYIZ"

Viral enfeksiyonların
neden olduğu hastalıklardan etkilenmemek korunmanın önemine vurgu yapan Prof.
Dr. Baykam, "Burada korunmanın önemi ön plana çıkıyor. Korona virüste
biliyoruz ki 3 önemli önlemi almak virüsün bulaşını ortadan kaldırıyor. Bunlar
sosyal mesafe, maske kullanımı ve el hijyeni. Bu önlemleri sıkı sıkıya
uyguladığınızda virüsün bulaşmasını önlüyorsunuz. Keneler yürüyen vektörler.
Vücuda tutunduktan sonra taşıdıkları virüsü salıyorlar dolayısıyla bunu önlemek
gerekiyor. Koronavirüste insanların damlacık yoluyla virüsü karşı taraftaki
insana göndermesine engel olan sosyal mesafe keneler içinde farklı
uygulamalarla yapılabilir" şeklinde açıklama da bulundu.

"Bunu nasıl
yapabiliriz" diyen Prof. Dr. Baykam, şunları kaydetti; "Kenenin
arazide vücudumuzla temasını önlemek için çıplak ayakla dolaşmamalıyız.
Cildimize ulaşmaması için tüm vücudumuzu kaplayan cildimizi açıkta bırakmayacak
şekilde giyinmeliyiz. Gerekirse pantolonlarımızın paça kısımlarını
çoraplarımızın içerisine sokmalıyız. Yine gerekirse bazı böcek kovucu ilaçlarla
keneyi uzaklaştırmalıyız. Arazide çalışıp eve döndüğümüzde mutlaka vücutta kene
taraması yapmalıyız. Varsa tutunmuş kene görülüyorsa da en kısa zamanda bu
keneyi vücudumuzdan uzaklaştırmalıyız. Keneyi vücuttan uzaklaştırırken hiçbir
zaman keneye çıplak elle dokunmamız lazım. En sık bulaşlar keneyi çıplak elle
çıkarırken veya hayvanlara yapışan keneyi kopartırken kenenin patlaması sonucu
oluyor. Bu nedenle keneyi pens ile vücuttan uzaklaştırmamız gerekiyor. Bunu
bulamıyorsak en azından bariyer olarak kumaş parçası olabilir. Kene vücutta ne
kadar uzun süre durursa virüsü o kadar fazla vücuda salar. O nedenle sağlık
merkezine gideyim, orada bekleyim. Sağlık görevlileri çıkarsın gibi bir
beklemeye gerek yok. Hızla uzaklaştırmamız lazım. Kene ve virüs ile enfekte
olmamak için keneden uzak olmak ona karşı sosyal mesafe uygulamak en önemli
önlemdir"

Hastalığın kene ile
temastan sonraki kuluçka süresinin genelde ortalama 2-7 gün olduğunu belirten
Prof. Dr. Baykam, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Virüsle temas
edenlerde büyük oranda enfeksiyon hali gelişmektedir. Ancak Korona virüste
olduğu gibi Kırım Kongoda da çok hafif bulgularla enfeksiyon geçirilebilmekte
olup, ateş, üşüme, titreme, yaygın kas ağrıları, bulantı, kusma ishal en sık
görülen bulgulardır. Özellikle gözlerde kızarıklık, yüzde kızarıklık görülmekte
olup vücutta morluklar, döküntüler olması, kan değerlerindeki bozulma sonucunda
ortaya çıkmaktadır. Ağır seyreden olgularda vücudun bazı bölgelerinde kanamalar
görülebilmektedir." şeklinde konuştu.

"HAFİF VE AĞIR
TABLOLAR ORTAYA ÇIKABİLİYOR"

Korona virüs
enfeksiyonunda da Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığında da virüs vücuda
girdikten sonra herkeste ağır tablolara neden olmadığını anlatan Prof. Dr.
Nurcan Baykam, "Korona virüste gördüğümüz gibi neredeyse yüzde 80-85 hafif
bulgularla, hatta bazen hiç hissetmediğimiz enfeksiyon süreçleri olabiliyor.
Kırım Kongo Kanamalı Ateş Hastalığı'nda da basit, hafif bir grip gibi olan ya
da yine semptomu olmayan hissetmeyen vakalarda olabiliyor. İkisinde de hafif
olguların yanı sıra ağır olgularda ortaya çıkabilir. Ağır olgular ikisinin de
vücudu normal viral enfeksiyonun oluşturduğu bulguların ardından vücudun
bağışıklık sisteminin aşırı ya da kontrolsüz tepki vermesi sonucu organlarda
meydana getirdiği ağır hasarlarla bir tablo ortaya çıkabiliyor. Koron virüste,
virüsler solunum sistemi akciğerler hedef seçiyor. Kırım Kongo'da ise
karaciğer, damar endoteli ardından hedef alırken buradaki uyarı ile kanama
bozuklukları ile seyrediyor. Bu durumda hastaların çok az bir kısmında olan
şekli birçoğunda olmadığı klinik bulgularla karşımıza çıkabiliyor. Her iki
enfeksiyonun da henüz aşısı geliştirilmedi. Aşı geliştirme çalışmaları devam
ediyor. İnsanlara uygulanması için heyecanla bekliyoruz" dedi.

Prof. Dr. Baykam, Hitit
Üniversitesi Erol Olçok Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde KKKA vakalarıyla
ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde kendilerini kabul ettirmiş tecrübeli
hocaların, öğretim üyelerinin görev yaptığını belirterek; "Hastanemizde bu
hastaların tanısı ve tedavisine yönelik yapılması gereken tüm uygulamalar en
yeni bilgiler doğrultusunda yapılmaktadır. Hastalığın natürü gereği çok ağır
seyirli olgular da takip edilmekte ve bu hastaları iyileştirmek için gereken
tüm tedavi seçenekleri ve bilgi birikimi kullanılmaktadır. Kırım Kongo Kanamalı
Ateşi'nin bulaşı, korunma önlemleri, kene ile temasın önlenmesi, tedavi
yöntemleri, aşı çalışmaları, bulaşın önlenmesine yönelik toplum
bilgilendirilmesi açısından yıllardır yaptığımız çalışmalarla birçok veriler ve
bilgi birikimini Türk hekimleri olarak dünya literatürüne de sunduk. Hitit
Üniversitesi olarak bu konuda uluslararası düzeyde eğitim çalışmaları da
gerçekleştirmekteyiz. Hastanemizde Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğimizce yurt
dışından gelen hekimlere bu tecrübeyi de aktarıyoruz. Nitekim gerek Japonya'dan
gerek İspanya'dan gelen uzmanlar, Hitit Üniversitesi Erol Olçok Eğitim ve
Araştırması Hastanesi'nde Kırım Kongo konusundaki tecrübeleri izlediler ve
belirli sürelerde kalarak eğitim aldılar. Bundan sonrada gelmek için talepleri
devam etmektedir. Üniversitemiz kapsamında kurulan "Kene Kaynaklı Hastalık
Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde de bu enfeksiyonun etkeni,
vektörü, tanısı ve tedavisine yönelik Ar-Ge kapsamında farklı merkezlerin de
paydaş olacağı projeler ve çalışmalar hedeflenmiştir" ifadelerini
kullandı.