Hepatit
A ve B virüsü için geliştirilen aşı, kişisel hijyen ile besin güvenliğine
dikkat etmek ve güçlü bir bağışıklık sistemi hepatitten korunmada önemli
unsurlar olarak karşımıza çıkıyor.

Her yıl dünya genelinde 1,45 milyon insan hepatit nedeniyle
hayatını kaybediyor. Yaklaşık 400 milyon kişi
hepatitle yaşıyor ve tahminlere göre bunların yüzde 95’i, hepatit taşıyıcısı
olduğunu bilmiyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 200 bin kişi Hepatit B
tanısı alıyor, toplam 3 milyon kişi ise hepatit taşıyıcısı.

Hepatit,
A-B-C-D ve E olarak tanımlanan 5 hepatit virüsü ile çeşitli ilaçlar, uzun
süreli alkol kullanımı veya çeşitli zararlı kimyasal maddelere maruz kalma
sonucunda ortaya çıkabilen ve basitçe karaciğer iltihaplanması olarak
tanımlanan bir hastalık. Viral nedenlerle olan hepatitler bulaşıcı. Hepatit A
ve E, güvenli ve hijyenik olmayan su ve besinlerle bulaşabilirken;
Hepatit B, C, D kan ve vücut sıvılarıyla bulaşıyor. Hepatit bazı kişilerde
siroz ve karaciğer yetmezliğine veya kansere neden olabiliyor ancak gerekli
önlemleri alarak hepatitten korunmak mümkün.

Hepatitten korunmada en etkili yöntem aşı

Hepatit
A ve B virüsü için geliştirilen aşılar var. Çocukluk dönemi aşı takviminde yer
alan Hepatit A aşısı Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak yenidoğan 18.
ve 24. aylarda 2 doz halinde uygulanırken; genellikle hastalığın yaygın olduğu
bölgelere seyahat etmeden en az 1 ay önce de uygulanıyor. Hepatit B aşısı ise,
Sağlık Bakanlığı tarafından 1998 yılı itibarıyla yeni doğanların aşı takvimine
eklenerek, zorunlu hale geldi. Böylelikle doğumda, 1. ayın ve 6. ayın sonunda
olmak üzere toplam 3 doz halinde uygulanıyor. Hepatit B aşısının 3 dozunu
tamamlayanların, hastalıktan 20 yıla kadar yüzde 90 oranında korunabildiği
bildiriliyor.

Kişisel hijyene dikkat edin

Hijyenik
olmayan koşullar, hepatitin bulaşmasına (özellikle Hepatit A) zemin
hazırlayabiliyor. Hijyen denilince akla ilk olarak el hijyeni ve el yıkama geliyor.
Elleri uygun ve doğru şekilde yıkamak hepatitten korunmada anahtar rol
oynayabilir. El yıkamak kadar, el yıkamayı ihmal etmememiz gereken koşulların
farkında olmamız da çok önemli. Evde ve/veya dış ortamlarda yemek pişirme ve
servisi çok önemli. Eller pişmemiş- çiğ besinlere (özellikle et, balık, tavuk,
yumurta vb.) dokunduktan sonra, yemek hazırlamadan ve yemeden hemen önce ve
sonra, tuvaleti her kullandıktan sonra, toplu taşıma araçları, ortak telefon
kullanımından sonra, para alışverişinden sonra mutlaka yıkanmalıdır.

Besin güvenliğine azami özen gösterin

Hepatit
A ve Hepatit E virüs enfeksiyonu kontamine besin veya su/içecekler aracılığıyla
bulaşabilir. Bu nedenle besin güvenliği de en az el hijyeni kadar önemli.
Kabuklu deniz ürünleri, uygun koşullarda hazırlanmamış pastacılık ürünleri, iyi
yıkanmamış çiğ sebzeler ve bunlardan hazırlanan salatalar, pastörize edilmemiş
çiğ süt ve süt ürünleri ile pastörize edilmemiş meyve suları hepatit bulaşına
neden olabilir. Besin güvenliğini sağlamak için kişisel hijyene ve tüketilen
besinler ile besin hazırlama ve pişirmede kullanılan alan, araç ve gereçlerin
hijyenine mutlaka dikkat etmek gerekiyor. Besinleri güvenilir yerlerden satın
almak, pastörize veya UHT süt ve pastörize sütle yapılmış süt ürünlerini tercih
etmek, yumurta satın alırken çatlak, kirli ya da kırık olmayanları tercih
etmek, sebze ve meyveleri akan su altında iyice yıkamak ve her türlü çiğ etin
hazırlandığı doğrama tahtasını ve kullanılan bıçak ve diğer mutfak araç ve
gereçlerini iyice yıkamadan çiğ sebzeler için kullanmamak gibi önlemleri yaşam
tarzı haline getirmek hayati önem taşıyor.

Bağışıklık sistemini güçlü
tutun

Genel
olarak enfeksiyon hastalıklarından korunmada güçlü bir bağışıklık sisteminin
önemli rolü var. Bu nedenle yeterli ve dengeli beslenerek besin çeşitliliğine
önem vermek, yeterli su ve sıvı tüketimini sağlamak ve fiziksel aktiviteyi
ihmal etmemek gerekiyor.