İlkokul dönemindeki
çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilen disleksi, bir tür okuma bozukluğundan
kaynaklanan hastalıktır. Kelimeleri heceleme ve çözümleme, okuduğunu anlayamama
ya da okuma esnasında dikkat dağılma gibi belirtilerle kişide beliren disleksi
ile ilgili merak edilen tüm bilgiler haberin detaylarında. Disleksi nedir,
nasıl anlaşılır? Okuma bozukluğunu düzeltmek için...

Toplum içerisinde
seyrekte olsa görülebilen rahatsızlıklardan biri olan disleksi, halk arasında
öğrenme güçlüğü olarak algılansa da aslında disleksi öğrenme güçlüğü değil
öğrenme bozukluğudur. Disleksi rahatsızlığı çocuklarda okul öncesi dönemde
sinyallerini verse de daha çok ilkokul çağındaki çocuklarda fark edilir.
Disleksi hastalığına sahip kişilerin özelliklerine baktığımızda herhangi bir
zeka geriliği olmadığı normal ya da üstün zekada iken okuma, yazma ve dil
becerilerinde sorun yaşamalarına neden olan özel öğrenme bozukluğudur. Disleksi
görülen yetişkinlerde ve çocuklar zeki ve çalışkan olmaları ile öne çıkar.
Ancak beyinleri kelimeleri farklı işlediği için bu durum kelimelerin
çözümlenmesini ve tanınmasını zorlaştırır. Seyrek olarak görüldüğü bilinen ama
oysaki birçok kişi disleksi olmasına rağmen kendilerinin bundan haberdar
olmadığı görülür. Beyindeki bilgi işleme merkezinin hasar görmesiyle ortaya
çıkan disleksi, doğru bir şekilde tedavi edilmediği zaman özellikle de okul
dönemindeki çocukların akademik hayatını olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır.
Hem çocuklukta hem de yetişkinlikte ortaya çıkan disleksi (öğrenme bozukluğu)
ile ilgili bilinmesi gerekenler haberimizin detaylarında.

DİSLEKSİ NEDİR? DİSLEKSİ NASIL ORTAYA ÇIKAR?

Çocukluk ve yetişkinlik döneminde ortaya
çıkan bir tür öğrenme bozukluğu olan disleksi hastalığı
okul çağındaki çocuklarda bazı
belirtilerle kendini gösterir. Okuma, yazma, konuşma, dinleme ve matematik yeteneklerinin
kazanılmasında ortaya çıkan  nörogenetik sorun 'Dahilerin
hastalığı' olarak da bilinir. Örnek verecek olursak; Albert
Einstein, Walt Disney, Leonardo Da Vinci, günümüz dünyasının en zeki
insanlarındandır.

Hamilelik döneminde bebeğin görme sinirinin hasara uğramasıyla ortaya
çıkan disleksi ile ilgili yapılan araştırmada; Beynin görme işlevine katkı sağlayan
ve tümü 'V' ile temsil edilen, en az 32 kısım vardır. Mesela V5; hareketli
nesneleri izler. V1 ve V2 ise, renklerin algılanmasına yardımcı olur. Disleksi
için ise, V5 kısmının problemli olduğu ve okumayı zorlaştırdığı öne
sürülmektedir.

DİSLEKSİ NASIL
ANLAŞILIR? DİSLEKSİ BELİRTİLERİ:

Doğuştan görülebileceği gibi doğum sonrası travmatik şekilde de ortaya
çıkabilen disleksinin belirtilerine en yaygın ilkokul döneminde rastlanır.
Çünkü ilkokul döneminde okuma yazmaya başlayan çocuk yaşıtlarına göre daha yavaştan
gelir ve okuma yazmasında hece atlama gibi durumlar görülebilir. Birbirine
benzeyen harfleri yazmakta zorlanırlar.

Yazılışın haricinde okurken de "d" harfini
"b" harfi ile, "p" harfini "g" harfi ile
karıştırması yüksek ihtimaldir. Hafızasının yaşıtlarına göre daha
düşük olması sebebiyle, yakın zamanda hatta bir önceki derste işlenen konuyu
bile az hatırlar ya da hatırlamada zorluk çekildiği görülür. Genel olarak
baktığımızda disleksinin belirtileri şu şekildedir:

1- Odaklanma sorununu sık sık yaşarlar.

2- Yaşıtlarına göre daha geç konuşmaya başlarlar.

3- Kelime hazneleri yetersizdir, ilk okuduklarında akıllarında kalmaz.

4- Okuma yaparken kelimeleri atlarlar.

5- Harfleri veya sayıları tersten algılarlar. ('3' sayısı, 'E',
'P', 'B', 'D' harfleri)

DİSLEKSİ OLAN
ÇOCUKLARA NASIL DAVRANILMALI?

Okul çağındaki çocuklarda sıklıkla görülen problemlerden birisi de
disleksi yani okuma bozukluğudur. Çocuğun zekası haricinde gelişen bu durum,
ilerleyen dönemlerde çocuğun akademik performansını düşürmesine neden
olur. Diğer hastalıklarda olduğu gibi dislekside de erken tanı hayati bir
önem taşıyor. Disleksi rahatsızlığı harfleri karıştırma, alfabeyi geç
öğrenme, sesleri yanlış analiz etme ve heceleyerek okuma gibi
belirtilerle kendini göstermeye başlar. Tüm bunların eksikliğinde ise çocuğun
okumasında gecikme ya da yanlış telaffuz etme görülür.

OKUMA BOZUKLUĞU
NASIL DÜZELTİLİR?

Eğer çocuğunuzun okumasında gecikme ya da zorlanma varsa, ebeveyni
olarak onun üzerinde baskı kurmamalısınız. Bu konuda yapabileceğiniz ilk şey,
çocuğunuza karşı sabır ve ilgi göstermek olacaktır. Bu iki önemli kriteri
aştıktan sonra uygulamaya geçerek okuma çalışmaları yapabilirsiniz.

Peki okuma bozukluğu olan çocuklara ne yapılmalı?

Seveceğini düşündüğünüz bir kitabı hem kendinize hem de çocuğunuza alın.
Aldığınız kitabı ilk 25 dakikada çocuğunuza okuturken sizde göz ucuyla takip
etmelisiniz. Telaffuzunu yanlış bir şekilde seslendirdiğinde okumasını durdurup
hata yaptığı kelimeyi tekrardan okumasını isteyin.

Düzgü okuyana kadar devam ettirdikten sonra kısa bir mola
verebilirsiniz. Mola bittikten sonra 25 dakika daha sesli okuma çalışması
yapmalısınız. Haftada 1 defa da, çocuğunuzun 1 dakikada okuduğu kelime sayısını
not ederek okumasında ilerleme olup olmadığını anlayabilirsiniz.