İnsan vücuduna inanılmaz faydaları olan bal hakkında en merak edilenleri
sizler için araştırdık. Arıların doğaya bıraktıkları mucize olan bal, doğal
şekerdir. Vücudun şeker ihtiyacını karşılar. Bunun yanı sıra üst solunum
yollarından cilde kadar birçok fayda sağlar. Ancak bal nadiren de olsa
zehirlenmeye neden olur. Peki Balın faydaları nelerdir? Deli bal zehirlenmesi
nedir? Kaç çeşit bal vardır? İşte cevaplar...

Arılar çiçeklerden topladıkları tomurcukları midelerinde invertaz enzimi
sayesinde bala dönüştürürler. Yaptıkları kovanların içerisine bıraktıkları
balın tadı rengi kokusu topladıkların çiçeklerin tomurcuklarına göre değişir. 1
kilo bal için bir gün boyunca 900 bin arı çalışır. Nem, güneş ışığı, kaynatma
gibi sıra dışı bir etkiye maruz kalmadıkça bozulmayan bal zamandan etkilenmez.
Yapılan araştırmalarda  amilaz, nikotin, invertaz, katalaz, oksidaz,
fosfataz enzimleri bulunur. Aynı zamanda tiamin, riboflavin, askorbik
asit, piridoksin, pantotenik asit, niasin ve az miktarda biotin, folik asit
bulunur.Enzim ve vitaminlerin yanı sıra potasyum, klor, kükürt, kalsiyum,
sodyum, fosfor, magnezyum, silisyum, demir, mangan ve bakır bakımından zengin
ola bal bu sayede insan sağlığına oldukça fayda sağlar. Baldaki şeker kana
karışmada uzun bir süreç yaşadığı için bazı uzmanlar her gün bir kaşık balı
yarım bardak su ile karıştırarak tüketilmesini öneriyor.

DELİ BAL
ZEHİRLENMESİ NEDİR?

Besin zehirlenmeleri arasında nadiren görülen bal zehirlenmesi ciddi
sağlık sorununa neden olur. Arılar çiçeklerden topladıkları maddeleri bal
dönüştürür. Ancak topladıkları bazı maddeleri de bala karıştırdıklarından balın
tadı acı olur. Bu bala acı ya da tutar denir. Uzmanların açıklamalarına göre
fazla tüketildiğinde mide rahatsızlıklarına neden olur. Bazı yörelerde buna
deli bal da denir. Bu bal çeşidi halk arasında diyabet ve hipertansiyona iyi
geldiği biliniyor. Deli bal genellikle kuzey bölgelerde görülür. Ülkemizde
Karadeniz bölgesinde yaygındır. Dünya da ise Brezilya ve Amerika'da var.
Kahverengi olan balın şekerlenmesi zaman alır. Balın zehirlenmesine neden olan
madde ise Grayanatoksindir. 

BALIN FAYDALARI NELERDİR?
HER GÜN BALLI SU İÇERSENİZ...

- İçerisindeki şeker su ile yumuşatılıp
tüketildiğinde kana çabuk karışır. Uzmanlar özellikle demir eksikliği olan
kişilerin tüketmesini önerir. Bal bu karışımla kana daha çabuk karıştığından
kandaki hücrelerin oranını artırır. Bu sayede kişiye gün boyu enerji sağlar.
Kansızlığı önlemenin yanı sıra stres, depresyon ve yorgunluğa da iyi
gelir. 

- Sindirim için bir mucize olan ballı su
mideyi temizlerken bağırsaklarda toksin birikimini de önler. Bu sayede kabız ya
da ishal gibi rahatsızlıkların yaşanmasını önler. Böbrekleri ve bezleri
çalıştırarak vücutta sıvı dengesizliğinin yaşanmasını engeller. 

- Sabahları tüketilen ballı su gün
boyu abur cubur tüketmek isteğinizi azaltır. Tok tutma süresini artırarak kilo
vermek isteyenler için fayda sağlar. Ballı su aynı zamanda beyindeki şeker
sinyallerini de kontrol eder.

- Yapılan araştırmalarda ballı suyun
eklem ve kemiklerdeki kireçlenme ya da iltihaplanma gibi sağlık sorunlarının
yaşanmasını önler. Bunun yanı sıra yaşanan ağrılarında şiddetini azaltır.

- Kötü kolesterolü düşürmede etkili
olan ballı su, damarların tıkanıklığını önleyerek kalp hastalıklarını ve kan
dolaşım problemlerini engeller. Uzmanlar bu karışımın düzenli tüketilmesi
gerektiğini tavsiye eder. 

- Antibakteriyel ve antibiyotik
özelliğe sahip olan bal, su ile şekeri hafifletildiğinde bağışıklık sistemindeki
kötü serbest radikalleri temizleyerek bağışıklık sistemini güçlendirir.

- Vücudun günlük ihtiyacı olan
vitamin ve mineralleri yüzde 40 oranda sağlar. Bu sayede direnci artırarak cilt
sağlığını da korur. Vücudun maruz kaldığı deformeleri kısa sürede yeniler.
Erkenden yıpranmasını önleyerek ciltteki sinirlerin daha sağlıklı çalışmasını
sağlar.

- Solunumda yaşanan bronşit, astım ve kuru
öksürük gibi rahatsızlıkların önüne geçer. Antibiyotik etkisi ile burada
biriken iltihapları idrar yolu ile atar. 

CEVİZ VE BAL
KARIŞIMI NE İŞE YARAR?

Bir kavanoz balın içerisine öğütülmüş 3 avuç içi kadar dolu ceviz koyup
iki gün bekletin. Omega-3 yağ asidi bakımından zengin olan ceviz sinir ve
bağışıklık sisteminin fonksiyonlarının sağlıklı çalışması için fayda sağlayan
bir besindir. Unutkanlık, uykusuzluk, alzheimer ve konsantre için gerekli
olan omega-3 yağ asidinin balla birleşimi etkiyi 3 katına çıkarıyor. Ayrıca bu
karışım kas ve kemik sistemini de güçlendirir. Ayrıca mide asidini düzenler.
Bağırsak florasalarının doğru çalışmasını sağlar. 

KAÇ ÇEŞİT BAL
VARDIR VE EN FAYDALISI HANGİSİDİR?

BİTKİ ÇEŞİTLİ BALLAR

KESTANE BALI

Koyu renkli olan bu balın özel üretim alanları vardır. Diğer ballara
göre daha az şekerlidir. Kendine has bir kokusu olan kestane balını yapan
arılar aynı zamanda kestane neslinin devamı için tohumların doğaya yayılmasını
da sağlar. Oldukça katı bir baldır. Kestane ağaçlarının içinde bulunur.

ÇAM BALI

Ülkemizde yayın olan çam balı, doğadaki en özel üretimdir. Polensiz
yapılan tek baldır. Çam ağaçlarındaki bazı böceklerin salgıladıkları sıvıyı
alan arılar peteklerine doldurur. İki hayvan arasında yaşanan bu durum Türkiye
ve Yunanistan dışında hiç bir yerde bulunmaz. Yapışkan oranı oldukça
fazladır. 

AYÇİÇEK BALI

Trakya bölgemizde yaygın olarak bulunan ayçiçek tarlalarına yakın
alanlardaki bal peteklerinde bulunur. Çok çabuk şekerlenen bu bal, en ucuz bal
çeşididir.

NARİNCİYE BALI

Limon, mandalina ve portakal çiçeklerine konan arılar üretir. Değişik
bir aromatik kokusu vardır. Ülkemizde Akdeniz balı olarak geçer. Ağızda hemen
kayan bu bal özellikle doğal şekerli yapılan keklerde kullanılır.

KEKİK BALI

En yüksek rakımlı baldır. Yaylalarda yetişen ve neredeyse insanların
bile el değdirmediği yerlerde yetişen kekiklerin polenlerini toplayan arıların
elde ettiği özel ballardan biridir. Bağırsak ve mide rahatsızlıklarında doğal
ilaç olarak kullanılır. Kendine has bir kokusu vardır. 

LAVANTA BALI

Bu balın üretilmesi için özel tesisler kurulmuştur. Haziran ayında
yetişen lavantalara salınan arıların tarlaya yakın yerlerdeki kovanları bu
çiçekten aldıkları polenlerle doldurur. Oldukça değerli bir baldır. Arılar bu
esnada lavantaların yeniden yetişmesi için adeta bir ekolojik döngü
yapar. 

IHLAMUR BALI

Ihlamur ağaçlarının yaygın olduğu yerlerde bulunur. İlk baharda yerleştirilen
kovanları dolduran arıların hasadını sonbaharda alınır. Birçok hastalığa doğal
ilaçtır. Kokusu ve tadı oldukça farklıdır. 

ÇİÇEK BALI

Birçok çiçekten aynı anda toplanan polenlerin enzimlenip ortaya çıkan
bal türüne denir. Kestane ağaçlarının olduğu yerlerde bu bal olmaz. Çünkü
arılar çiçeklerden önce kestaneyi tercih eder. 

YÖRESİNE GÖRE BALLAR

ANZER BALI

En faydalı olan baldır. Rize'deki binlerce çiçek çeşidinden üretilir.
Vücuda karıştığında hızla enerji oranını artıran baldır. Sporcular sıklıkla
tüketir. Sinir hücrelerini yenileyen beyin sağlığını koruyan özellikle ileri
yaş unutkanlık hastalığının önüne geçer. 

PETEK VE SÜZME BAL

Kovanın içinden alınan peteklerdir. Ballar petekten çıkarılmadan beraber
tüketilen bala petek bal denir. Tam tersi petekten süzülen bala ise süzme
denir. Tüketim tercihine göre değişir. 

KARAKOVAN BALI

En eski bal üretim şeklidir. Yani arıların kendi oluşturdukları
petekleri doldurdukları şekildir. Salgıladıkları sıvı koyu renkli olunduğundan
karakovan denir. Anzer sonrası en faydalı baldır. 

ÇAYI BALLA
İÇERSENİZ...

Tatlı bir tadı olmasına rağmen kandaki şekeri çok fazla etkilemeyen
ballı bazı uzmanlar tüketilen besinlere eklenerek tüketilebileceğini
vurguluyor. Özellikle çay ile beraber tüketilen balın sindirimi de rahatlattığı
belirtiliyor. Ayrıca yemeklerden sonra tüketildiğinde yaşanan hazımsızlık ve
şişkinlik gibi durumlara da iyi gelir. Ancak bir çay bardağına yarım çay kaşığı
konulması öneriliyor. Ballı çay bağırsakların fonksiyonlarını da düzenleyerek
sindirime de destek veriyor. Hemen hemen her yolla enfeksiyon kapan boğaz ve
sinüs yollarını temizlemede de etkilidir. 

BALIN BESİN DEĞERİ
NEDİR? KANSER TEDAVİSİNDE ETKİLİ MİDİR?

100 gram bal, yaklaşık 16 gramı su, 81 gram karbonhidrat ve 0.4 gram da
proteinden oluşur. Bal temeli şekerden ziyade karbonhidrattan oluşur. Bu da
günlük vücudun ihtiyacı olan enerjiyi karşılar. Doğal şeker olan bal, yiyecek
ve içeceklere konulduğunda işlem görmüş şeker gibi kandaki şeker oranını
artırmaz ayrıca kiloya neden olmaz. Özellikle sigara ve alkol gibi maddelerden
dolayı ağır tahrip olan akciğerlerin temizlenmesinde etkili olan ballı su aynı
zamanda vücudu zararlı hücrelerden arındırarak kanser hastalıklara zemin
hazırlayan sağlık sorunlarını ortadan kaldırır.